Weerter orthopeed voert operaties uit in ziekenhuis in Tanzania

‘Sluit je je ogen ervoor of kijk je naar de foto’s?’

“Het gaat in je hart zitten en het laat je niet meer los”, zo begint Frank Rahusen over de missies die hij deed in Afrika. Met een medisch team van specialisten en assistenten zijn ze telkens twee weken op locatie waar ze zoveel mogelijk operaties uitvoeren om lokale bewoners te helpen. Enerzijds uit idealisme, maar vooral omdat hun hulp de mensen daar de mogelijkheid biedt om weer te lopen en te werken. “De missies vergen veel van het team maar geven ook enorm veel voldoening. En vanuit Nederland bereiden we de volgende missie alweer voor om ons werk ter plaatse voort te kunnen zetten.”

Op de been

Frank Rahusen (52) is sinds 2008 als orthopeed verbonden aan het Weerter ziekenhuis. In 2016 kwam hij in contact met een groep specialisten die jaarlijks naar Burkina Faso gingen en daar een ziekenhuis hadden opgezet. Frank: “Omdat de meesten de pensioengerechtigde leeftijd waren gepasseerd, zochten ze jongere aanwas voor het team. Na mijn eerste misse was ik ‘verkocht’. Het is net een virus, het gaat niet meer uit je. Het is werken vanuit je hart. In 2018 hebben we de stichting ‘Help Afrika op de been’ opgericht om alles zo transparant mogelijk en juridisch verantwoord te kunnen doen.”

Oorlog

Gepassioneerd vertelt Rahusen verder: “De situatie in Burkina Faso verslechterde door de burgeroorlog en werken in het ziekenhuis daar was niet meer veilig. We moesten ons werk helaas afbreken en zijn uitgeweken naar een veiliger land. Dat werd Tanzania, waar we uiteindelijk in een kleinschalig ziekenhuis in Kibosho konden gaan werken. In die omgeving was hulp heel hard nodig. We gaan nu met een team van specialisten, assistenten en anesthesisten waarvan enkelen uit ons Weerter ziekenhuis. Vlucht en verblijf betalen we uiteraard zelf. Je moet je realiseren dat de omstandigheden, de hygiëne en de faciliteiten daar zó anders zijn dan wat wij hier gewend zijn. Veel operatiemateriaal en –middelen ontbreken of zijn verouderd en slecht. Na grondige inventarisatie hebben we in kaart kunnen brengen wat we nodig hadden om daar verantwoord en effectief te kunnen opereren. Vanuit Nederland zijn we zaken gaan regelen, inkopen, tweedehands instrumentaria aanschaffen en daarheen verzenden. Kostbare aangelegenheden. Je moet je voorstellen dat inkoop en transport van noodzakelijk materiaal uitkomt op ruim 60.000 euro (een goed anesthesieapparaat bijvoorbeeld kost al € 30.000,-). Deze kosten willen we door giften van donateurs dekken.”

Improviseren

“De medische gevallen die we daar aantreffen zijn zo onvoorstelbaar en veel mensen hebben orthopedische zorg nodig. De gezondheidszorg in die landen is slecht en de meeste inwoners hebben nauwelijks een verzekering. We zien daardoor heel veel botbreuken die geleid hebben tot scheefgegroeide armen en benen, maar ook botinfecties waarbij soms zelfs de maden al in het bot zitten… We moeten het daar doen met wat we hebben en het is werken ver buiten je comfortzone. Vliegen en muskieten op de operatiekamer zijn geen uitzondering. Je moet durven te werken volgens andere normen.  Met de middelen die we meebrengen of verschepen proberen we de zaken langzaam te verbeteren. Elke missie duurt twee weken, waarbij we zes dagen per week operaties uitvoeren. Vóór onze komst kunnen mensen zich melden en wordt door lokale verpleegkundigen een selectie uitgevoerd. Het is dan echt: zien-oordelen-helpen. Uiteraard afhankelijk van het materiaal en de instrumenten die we op dat moment ter beschikking hebben.”

Mensen zijn zo dankbaar

Naast het uitvoeren van operaties is het opleiden van lokale verplegenden ook van erg groot belang. Frank: “Nazorg is essentieel. Fysiotherapie, leren bewegen met een nieuwe heup, elleboog of knie is erg belangrijk. Amputaties komen vaker voor dan hier omdat veel ingrepen of operaties eerder uitgevoerd hadden moeten worden. Maar met een kunstbeen zijn mensen ook geholpen. Hun mobiliteit en mogelijkheden nemen aanzienlijk toe. Want een ‘gezond’ lichaam kan werken en een gezin onderhouden. Anders zijn ze echt kansloos. De dankbaarheid is dan ook enorm. De gezichten van kinderen of hun ouders voelen voor ons als een groot applaus. Als vader van drie kinderen raakt me dat telkens weer echt in mijn hart. 

Er is nog heel veel werk te verrichten. In het najaar staat de volgende missie gepland. Die zijn we nu aan het voorbereiden. Materiaal inkopen; wat te denken van goede schroeven en plaatmateriaal, steriel operatiemateriaal zoeken en zorgen dat alles mee kan op de vlucht of vooraf verscheept wordt. Voor al die zaken en educatie ter plekke is heel veel geld nodig. Hoe meer financiële middelen de stichting heeft hoe meer volwassenen en vooral kinderen we daar kunnen helpen. En dat is heel hard nodig”, sluit Frank af.

Meer informatie over het werk van de stichting: helpafrikaopdebeen.nl