Vrouwonvriendelijk gedrag

De internationale vrouwendag 2024 had als thema ‘Inspire Inclusion’ en benadrukte dat gelijkwaardige participatie van vrouwen in de samenleving van essentieel belang is. Meer vrouwen in de politiek en in de raden van bestuur, gelijke beloning van man en vrouw, gendergelijkheid en bestrijding van geweld tegen vrouwen. Er zijn stappen gezet maar de weg naar volledige gelijkheid is nog lang.

Vrouwelijke politici krijgen regelmatig te maken met vrouwonvriendelijk gedrag en seksisme, zowel online als in de politieke arena. Het maakt de politiek onaantrekkelijk en soms ook onveilig voor vrouwen. Vrouwen gaan minder snel de politiek in óf stappen er sneller uit. Voor vrouwen van kleur is de situatie nog nijpender. Naast seksistische opmerkingen krijgen zij ook nog te maken met racisme.

Grensoverschrijdend gedrag hangt vaak samen met macht. Wanneer twee mensen verschillende machtsposities hebben, is het voor degene met de minste macht moeilijker om een grens aan te geven, omdat die persoon afhankelijk is van degene met de meeste macht.

Welke ervaringen en opvattingen hebben Jurrella Kleinmoedig uit Weert, Hilde van Dael uit Stramproy en Els Vaes uit Nederweert op dit gebied?

Jurrella Kleinmoedig

Ik denk dat iedere vrouw weleens met vrouwonvriendelijk gedrag te maken krijgt, hoewel dit voor iedereen anders aanvoelt. Voor de één is nafluiten al grensoverschrijdend, voor de ander pas fysiek of psychisch geweld. Daarom is blijvende aandacht voor dit onderwerp nodig, zeker omdat tegen 2050 in Europa slechts 30% van de leidinggevende functies door vrouwen zal worden vervuld als er niets verandert (Directoraat-communicatie, 8 maart 2024).
Vrouwenquota kunnen wellicht helpen om meer vrouwen in topfuncties te krijgen, maar ik beschouw dat als symptoombestrijding en het pakt niet de kern van het probleem aan.
Naar mijn mening is de vraag die we ons moeten stellen: hoe gaan we als maatschappij om met genderrollen? De toegekende gedragsregels aan mannen en vrouwen, mede gevormd door geloof, cultuur, politiek, onderwijs, tradities, etc., zijn naar mijn mening een tekortkoming in ons maatschappelijk denken. Ze beperken het individu in de mogelijkheid om zich tot zijn of haar volle potentieel te ontwikkelen.
Waarom werken vooral vrouwen in deeltijd? Omdat zij nog steeds als de primaire verzorgers worden gezien, waardoor ze beperkt worden in carrièremogelijkheden. Deze diepgewortelde structuren beïnvloeden iedereen, zowel vrouwen als mannen.
Meer aandacht voor vrouwonvriendelijk gedrag is goed, maar zonder een fundamentele verandering in hoe we genderrollen zien, blijven we tegen dezelfde barrières aanlopen.

Els Vaes

Geen mens is gelijk, maar iedereen is gelijkwaardig. Alleen als we hiernaar handelen, is er een kans dat machtsverschillen en daarmee vrouwonvriendelijk gedrag worden uitgebannen.
Voor gelijkwaardigheid is het essentieel, dat iedereen kan kiezen wat past bij zijn of haar interesses en capaciteiten. Economische zelfstandigheid is voor vrouwen in dat opzicht een belangrijke verworvenheid. De tijd dat vrouwen werden ontslagen als ze trouwden, ligt gelukkig achter ons. Een nieuwe wereld opende zich, mede mogelijk gemaakt door de beschikbaarheid van betrouwbare anticonceptie.
Is er anno 2024 dan eindelijk sprake van gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen?
Waarom nog steeds de hardnekkige maatschappelijke en financiële onderwaardering van ‘vrouwelijke’ beroepen in zorg en onderwijs?
Zolang geldingsdrang, carrière en een fors salaris de norm blijven, kan er van gelijkwaardigheid geen sprake zijn en zullen zij die als ‘minder waard’ worden beschouwd makkelijker slachtoffer worden van grensoverschrijdend gedrag.
Voor mij wordt gelijkwaardigheid niet bevorderd als vrouwen ‘mannelijk’ gedrag kopiëren, integendeel! Ik pleit voor een ‘Umwertung aller Werte’, waarbij de zorgzame, dienende en niet op financieel gewin gerichte kwaliteiten de waardering krijgen die ze ‘verdienen’, ook buiten corona tijd!
Dit biedt nieuwe kansen aan vrouwen én mannen en is een weldaad voor onze doorgedraaide prestatiemaatschappij.
Als we er zo in zouden slagen menselijkheid en gelijkwaardigheid te bevorderen leggen we daarmee een reële basis om (vrouw)onvriendelijk gedrag de wereld uit te helpen.

Hilde van Dael

De slogans ‘kies exact’ en ‘een slimme meid is op haar toekomst voorbereid’ uit de jaren ‘80 hebben mede mijn studiekeuze bepaald. Vanwege mijn studie in milieu, techniek en landbouw heb ik altijd in een ‘mannenwereld’ gestudeerd en gewerkt. Ik heb als vrouw alle kansen gekregen, gelijke beloning ontvangen en gelukkig geen vervelende vrouwonvriendelijke zaken meegemaakt.

Ik heb wel ervaren dat mensen mij minder serieus namen als ik bijvoorbeeld advies gaf over luchtwassers of warmtepompen. Ik heb me als vrouw soms meer moeten bewijzen maar heb en had daar geen last van.

Als inspecteur kwam ik op plaatsen waar grote milieuovertredingen plaatsvonden. Ik probeerde altijd feitelijk te blijven en het ongedaan maken van de overtreding voorop te stellen. Persoonlijk heb ik nooit met bedreigingen te maken gehad. Collega’s soms wel. Mijn ervaring is dat mensen minder snel boos worden op een vrouwelijke inspecteur.

Mijn tip voor slimme meiden van nu: Studeer niet alleen wat ‘leuk’ is maar hou ook in gedachte of je er nuttig werk mee kan gaan doen en of er banen in zijn. ‘Kies exact’ is niet voor iedereen weggelegd maar veel technische studies zijn heel divers, minder moeilijk dan je denkt en geven een grote kans op de arbeidsmarkt.  Sta je ‘mannetje’ door kundig te zijn. Blijf praten en zoek hulp als je door vrouwonvriendelijk gedrag wordt gehinderd.