Nieuwe natuurbegraafplaats biedt laatste rustplaats in de natuur

‘We zijn een kleine organisatie met oog voor de menselijke maat’

In het prachtige buitengebied van Weert is sinds mei dit jaar Natuurbegraafplaats Weerterland geopend. Met een oppervlakte van maar liefst 12 hectare biedt het bijzondere bos heel veel mooie, rustige en sfeervolle plekken die je kunt uitzoeken en vastleggen. De initiatiefnemers Emiel en Nathalie Paquay hebben zeven jaar van voorbereidingen en organisatie achter de rug voor het project definitief van start kon. Maar het resultaat mag er zijn, een eeuwigdurende rustplaats in de natuur.

Emiel (57) was jarenlang opvolgend eigenaar van het familiebedrijf Paquay aan de Nieuwe Markt. Als derde generatie zette hij het woonwarenhuis voort. Ook Nathalie (55) werkte in het bedrijf. Nadat het bedrijf werd gesloten startte het stel, in samenwerking met de Bos Group, de exploitatie van meerdere Converse-winkels in Duitsland en de Benelux. Omdat het contract met het Amerikaanse Converse tijdelijk was, oriënteerden Emiel en Nathalie zich destijds op hun toekomst. Emiel: “We wilden iets nieuws. Na 35 jaar actief te zijn geweest in de retail en heel veel binnenshuis te hebben gewerkt, wilden we allebei graag naar buiten. Minder onderweg en minder PC. Toen we jaren geleden aanwezig waren bij een uitvaart op de natuurbegraafplaats in Heeze, viel bij mij het kwartje. De indrukwekkende rust en de ruimte in die natuurlijke omgeving prikkelden me en ik vroeg me af of we dit in Weert ook konden starten. Gelukkig stond Nathalie er ook voor open en zijn we het gaan onderzoeken.”
Het was toen 2017.

Wetten en regels

“Het voelde een beetje als het roer moet om, maar dan anders”, vertelt Emiel in hun stijlvolle informatieruimte aan de Nieuwe Markt.
Nathalie vult aan: “Wij zijn echte buitenmensen. Ik was vroeger altijd op de manege te vinden en tegenwoordig gaan we met onze hond heel vaak wandelen in een bosrijke omgeving. Daarnaast heeft de natuur een zeer positieve invloed op je lichaam en geest. Al die aspecten komen samen in dit nieuwe project.”

Emiel gaat verder: “In 2017 kochten we heel naïef een stuk bos dat toen particulier eigendom was. Nou, vanaf dat moment kwamen we in een moeras van regelgeving terecht waar we ruim 6½ jaar in hebben gezeten. Je hebt te maken met regels vanuit de overheid, de provincie en de gemeente.”

Beschermd gebied

“Er moesten onderzoeken komen. Ecologische en archeologische onderzoeken, landschapsinrichting, grondwaterpeil, flora- en faunabeheer, maar bijvoorbeeld ook een onderzoek of er een beschermde das zit. Al die zaken kosten veel tijd en geld. Het bos bleek qua diversiteit, leeftijdsopbouw en inrichting een hoge beschermingsgraad te hebben en de aanduiding ‘Goudgroene Natuurzone’. Dat zijn na Natura 2000 de hoogst beschermde gebieden in ons land. En dat bleek in de praktijk. Alles moesten we melden en overal moesten we toestemming voor vragen. In die periode hebben we de ochtenden gebruikt om de voortgang te bespoedigen en in de middagen ben ik in het bos gaan werken. Opruimen, kappen, snoeien, afvoeren en weer kappen. Uiteraard heb ik me hierbij heel goed laten voorlichten en met ecologen het gebied in kaart gebracht. We troffen wel een verwaarloosd bos aan met wildkampeerders waar geen toezicht op was. Langzaam hebben we dat op weten te knappen. Daarbij liepen we wel tegen de aanwezigheid van de Amerikaanse Vogelkers aan. Deze overheersende bomen overwoekeren andere inheemse soorten en moesten dus rigoureus gekapt en uitgedund worden. In al die jaren heb ik zoveel geleerd dat ik bijna boswachter kan worden”, lacht Emiel.

Eindelijk

De ‘bijna boswachter’ vervolgt: “Nadat we aan alle criteria voldaan hadden en met een akkoord vanuit de Provincie moest de Weerter gemeenteraad uiteindelijk de wijziging van het bestemmingsplan goedkeuren. Dat gebeurde in mei van dit jaar, na ruim zes jaar ambtelijke stappen, onderzoeken en vergunningen.” Nathalie: “Dat was wel spannend. Je bent er uiteindelijk afhankelijk van. Toch hebben we in al die jaren geen moment aan stoppen gedacht. Maar toen de toestemming kwam was het wel een ‘yes-momentje’ en konden we éindelijk officieel van start. Brochure maken, website bouwen, marketing opstarten en alle geïnteresseerden die zich in de jaren daarvoor hadden aangemeld informeren dat het nu definitief was. We leiden ook mensen rond die interesse hebben en natuurlijk kan iedereen ook zelfstandig door het gebied rondlopen. Het bos is altijd open en toegankelijk voor het publiek. En inmiddels zijn er al meerdere mensen begraven en ook al diverse urnen geplaatst.”

Geen onderhoud

Emiel: “Op de natuurbegraafplaats is plek voor iedereen. Los van religie of afkomst.  In het bos heeft iedereen de vrijheid om een plek te kiezen die het beste bij hem/haar past. Uiteraard zijn er wel wat regels. Zo moeten we minimaal drie meter van de bomen afblijven, en moet er minimaal vijf meter tussen de graven blijven. Het bijzondere bij ons is dat het grafrecht voor de eeuwigheid is. Graven worden nooit geruimd en je hoeft ook nooit bij te betalen. Op het graf komt een natuurlijke, onbehandelde boomschijf te liggen. Met een inscriptie naar wens. Die schijf stellen wij beschikbaar en wij verzorgen ook de tekst die de mensen erop willen. We werken met een GPS-tracker waarin de graven worden geregistreerd zodat deze te allen tijde terug te vinden zijn.

In ons land worden inmiddels 70% van de overledenen gecremeerd. Een van de redenen hiervoor is dat senioren hun kinderen of kleinkinderen niet willen belasten met het onderhoud van een graf op een traditioneel kerkhof. Bij een natuurgraf is geen onderhoud nodig, het is zelfs niet toegestaan. We laten de natuur zijn werk doen. Daarom moeten de kisten ook ecologisch zijn, net als de kleding van de overledene.” Nathalie: “Dat geldt ook voor onze ecologische urn. Deze stellen wij beschikbaar en ze kunnen hier ook begraven worden. Er zijn hier in het bos geen rijen zoals op een kerkhof of vooraf aangewezen plekken. Iedereen, ook als je voor een urnbegraving kiest, is vrij. Hier in de natuur uitstrooien is niet toegestaan. Het blijkt dat as stikstof bevat en een schadelijk effect heeft op de natuur.”

Streven naar kwaliteit

Emiel: “Wij hebben ervoor gekozen om ons aan te sluiten bij de brancheorganisatie Brana. Deze stelt hoge eisen aan de kwaliteit, zoals verbod op uitstrooien, eeuwige grafrust, geen ruiming, publiekelijk toegankelijk maar ook een natuurbeheersplan. Naast het hoogwaardige natuurgebied willen we ook hoogwaardig zijn op het gebied van service en kwaliteitseisen. Een van de dingen die we daarvoor doen is het eventueel rondleiden van mensen door het gebied. Voor mensen die slecht ter been zijn hebben we een elektrische buggy en voor de laatste reis van de kist naar het graf, gebruiken we een elektrische loopwagen die op waardige wijze de kist door het glooiende bosgebied kan vervoeren.”

Voordelen

“Een natuurbegrafenis is uiteindelijk minder duur dan een teraardebestelling op een kerkhof. Hier betaal je eenmalig grafrecht voor de eeuwigheid. Na 20 jaar hoef je dus niet opnieuw te betalen. Je hoeft geen grafsteen aan te schaffen, die is hier niet toegestaan en er is geen onderhoud aan de plek. Daarnaast is de locatie in onze eigen gemeente en hoef je als nabestaande niet naar bijvoorbeeld St. Odiliënberg of Heeze. Maar los van de kosten is de omgeving onvervangbaar. Hier ben je alleen met de natuur, de zon die door de bomen schijnt, de vogels die vredig fluiten in de rust en de stilte van het bos. Al die zaken zijn onbetaalbaar”, Emiel zegt het vol overtuiging.

Stichting

“Ons bedrijf is onafhankelijk. We staan los van Crematorium Weerterland, ondanks dat de namen op elkaar lijken. Maar we werken bij uitvaarten erg prettig samen. Desgewenst kan bij een natuurbegrafenis het gebruik van de aula van het crematorium worden gecombineerd.
Om de toekomst van het gebied veilig te stellen hebben we notarieel een stichting opgericht. Per graf doneren wij € 400,- aan deze stichting die tot doel heeft het beheer, de ontwikkeling en de continuïteit van het gebied als begraafplaats. Ook wanneer wij als familie niet meer actief zijn.”

Betekenisvol

Nathalie sluit af: “Dit is zulk mooi en dankbaar werk. We ervaren dat mensen het erg prettig vinden als dit soort zaken geregeld zijn. Ook naar hun kinderen toe. Mensen raken onder de indruk als ze alleen of met ons door het bos lopen. De contacten met de mensen zijn heel persoonlijk, zo anders dan in de retail. Hier gaat het over heel persoonlijke zaken. Het is voor Emiel en mij, maar ook voor onze zoon Jules die eveneens actief is in het bedrijf, zo betekenisvol. Het zijn meestal geen trieste gesprekken en mensen zijn opgelucht als alles geregeld is.”

“Omdat we nog bezig zijn met de realisatie van een afscheidsruimte en een informatiecentrum op het terrein zelf, hebben we een informatiekantoor geopend op de Nieuwe Markt. Hier kunnen we alles vertellen en mogelijkheden bespreken. Om privacy te waarborgen werken we alleen op afspraak. We zijn een kleine organisatie met oog voor de menselijke maat.”

www.natuurbegraafplaatsweerterland.nl
contact@natuurbegraafplaatsweerterland.nl
0495-53 90 09