Anniek Adriaens in Montenegro; ‘De mensen zijn relaxter en expressiever’

Ze verhuisde van Michigan naar Wisconsin en van Brighton naar Melbourne. Van Utrecht naar Pennsylvania en weer terug naar Groningen. De Weertse Anniek Adriaens (41) wil de wereld ontdekken, mensen ontmoeten en vooral studenten helpen hun beste cijfers te halen. Haar ouders Marlies en Ton en zus Janina zijn deze globetrotter altijd erg ‘supportive’. Dat was wel even anders toen Anniek op twaalfjarige leeftijd ‘moest’ verhuizen van Leuken naar het centrum. “Ik weet nog goed dat ik dat helemaal geen goede keuze vond omdat ik op Leuken altijd buiten was met anderen uit de buurt. Uit protest hielp ik niet mee met de verhuizing, zoals alleen een jonge tiener dat kan doen”, lacht Anniek.

Aanbod uit Tivat

Sinds een paar maanden woont Anniek in Montenegro. ‘Waar ligt dat ook alweer?’ was mijn eerste gedachte. Nou even opzoeken dan maar; Montenegro is een land op de Balkan. Het ligt aan de Adriatische Zee tegenover Italië en grenst vanaf de zee met de klok mee aan Kroatië, Bosnië en Herzegovina, Servië, Kosovo en Albanië. Het land is kleiner dan Nederland en heeft 610.000 inwoners. ‘Hoe kom je uitgerekend in Montenegro terecht?’ was vervolgens mijn tweede gedachte. Anniek legt het uit: “Ik kreeg een baanaanbod van de Knightbridge Schools International, een Internationale school in de stad Tivat in het zuiden van Montenegro. De school is klein, wat me ontzettend aansprak. En het Internationale Baccalaureate Curriculum (dat is het onderwijsprogramma) is echt top voor docenten die graag eigen materiaal ontwikkelen.”

Ontdekkingsreis

Anniek gaat een uitdaging niet uit de weg. Na de Philips van Horne wilde ze zo snel mogelijk naar de Verenigde Staten. “Nog voor de uitslag van mijn eindexamen zat ik in Michigan op een zomerkamp waar ik leider was. Het jaar daarop ging ik naar Wisconsin en daarna heb ik ook nog vier weken op een zomerkamp in Brighton, Engeland, gewerkt. Vervolgens ging ik voor mijn studie Amerikanistiek en een relatie naar Melbourne in Australië. Hier heb ik een jaar gewoond en gewerkt.” Terug in Nederland doet Anniek een onderzoeksmaster Literatuurwetenschappen in Utrecht. “Dat is echt een studie waar ik erg veel geleerd heb en waar ik in mijn huidige werk nog erg veel uit haal. Uiteindelijk ben ik toch geswitcht naar de universitaire docentenopleiding Engels. Het was voor mij wel duidelijk dat ik dit niet in het reguliere Nederlandse onderwijs wilde doen.” Anniek komt uit bij een selectieve studie gericht op tweetalig en internationaal onderwijs. Ze vertelt daarover: “We begonnen met ongeveer vijftien mensen, waren erg hecht, en kregen de mogelijkheid erg veel van elkaar te leren. Stages op internationale scholen in Amsterdam en Pennsylvania (VS) brachten me naar mijn eerste baan op de Internationale school in Groningen. En zo kwam ik in de onderwijswereld terecht. Via Eindhoven (de Internationale school en de TU/Eindhoven) belandde ik bij een internationale school in Tivat, Montenegro. En daar woon en werk ik nu sinds juli van dit jaar.”

Altijd gedoe

Al deze ervaringen in binnen- en buitenland maken dat Anniek zich redelijk snel kan aanpassen, zegt ze zelf. “Maar een verhuizing naar het buitenland is altijd erg veel logistiek geregel. Vooral in dit geval omdat de tijd tussen baanaanbod en starttijd hier best kort was. Via een makelaar kreeg ik filmpjes en foto’s en zo heb ik een appartement gevonden. Ik heb nu pas sinds een week een bankrekening en bankpas hier. Ik heb al in meerdere rijen geduldig moeten wachten met allerlei papieren tot ik aan de beurt was. En als ik morgen ziek word zou ik echt niet weten waar ik heen kan”, legt Anniek uit.

Buiten de gebaande paden

Anniek is docent Engelse taal en literatuur. Het mooiste van haar werk vindt ze ‘het stimuleren van studenten om hun beste cijfers te behalen’. Ze vindt het een uitdaging om leerlingen aan te moedigen verantwoordelijkheid te nemen, andere invalshoeken te bekijken en op basis daarvan gefundeerde keuzes te maken. Maar ook wil ze studenten uitdagen om hun eigen grenzen op te zoeken en buiten hun comfortzone te kijken’. Zo staat het geformuleerd op de website van de KSI Montenegro. Anniek zelf vult aan: “Ik heb zelf geleerd om aannames en normen te bevragen en om te kijken wat je persoonlijk belangrijk genoeg vindt om aan vast te houden. Dat wil ik ook graag overbrengen op mijn leerlingen. Op school werkt een ware mix van mensen uit het internationale onderwijs en lokale docenten. Dat is erg leuk. Mensen hebben echt overal gewerkt en je leert weer allerlei nieuwe inzichten. Dat spreekt me enorm aan.”

Rennen tussen dieren

Een uitlaatklep vindt Anniek in het trailrunnen en hardlopen. Trailrunnen wil zeggen ‘off-road hardlopen’ door de natuur, over smalle paadjes (trails) en natuurlijke hindernissen zoals heuvels, bergen, rotsen en beekjes bedwingen. Wat dat betreft vindt ze daarvoor in Montenegro genoeg nieuwe uitdagingen. Het landschap is bergachtig en de natuur afwisselend met ruige bergen, watervallen en groene nationale parken. “Nu het weer het nog toelaat probeer ik tijdens de weekenden langere runs over de trails te doen hier in de buurt. Je hebt echt geweldig uitzicht over de baai van Kotor en je komt van alles tegen; eekhoorntjes, biggetjes, koeien midden tussen de struiken, hagedissen en slangen”, vertelt Anniek enthousiast. Anniek is niet van veel plannen voor de toekomst maken maar een bergrace van honderd kilometer lopen staat in ieder geval wel nog op haar lijstje.

Rijk en arm naast elkaar

Anniek is pas kort in Montenegro maar heeft in die tijd toch al een aantal indrukken opgedaan. “De toeristische groei is iets te snel gegaan waardoor de infrastructuur het niet helemaal bij kan houden. De natuur daarentegen is fenomenaal. Tivat was aanvankelijk een militaire basis voor schepen en vooral onderzeeërs. De oorspronkelijke bevolking lijkt allemaal engineer voor de scheepvaart te zijn. Je kunt hier nog de aanlegplekken voor de onderzeeërs bezoeken, de grotten vanuit de baai. Enkele jaren geleden is hier een project begonnen om Tivat om te bouwen tot luxe badplaats. Porto Montenegro ligt dan ook vol met luxe boten en er zijn dure winkels. Volgens mijn leerlingen moet je vooral een tour door de ondergrondse parkeergarages doen want je weet niet wat je ziet aan auto’s. Die schijnen toch van een andere orde te zijn dan de rode Renault 4 die je hier ook nog op veel plekken tegenkomt zodra je iets het achterland in gaat”, lacht Anniek.

Lui of relaxt?

In de afgelopen maanden heeft ze ook al kennis kunnen maken met de Montenegrijnen. “De mensen zijn tegelijkertijd relaxter en expressiever. ‘Ruzies’ kunnen zo uit het niets ontstaan, of in ieder geval zijn beide partijen zwaar verhit voordat je het door hebt. Maar dat kan ook zo weer stoppen. Aan de andere kant wacht iedereen hier heel gelaten in de rij; bij de bank, bij de supermarkt, bij het bureau voor de visumaanvragen, bij het postkantoor en in de lange files die je vooral in het hoogseizoen ziet. Zodra je in een meer toeristisch en groter gebied komt zijn mensen vaker geïrriteerder en voor Nederlandse begrippen onbeleefd. Maar de echte mentaliteit van de Montenegrijn, zeker als je je best doet iets van de taal te spreken en beleefd al het aangebodene aanneemt, is open en warm. Ze helpen je met van alles. Binnen het Balkangebied schijnt het vooroordeel over de Montenegrijnen te zijn dat ze ‘lui’ zijn. Het is in ieder geval zo dat men hier graag de tijd neemt voor dingen”, verklaart Anniek.

Sightseeing Montenegro

Tot slot natuurlijk de vraag; wat mogen we niet missen als we in Montenegro zijn? “Ik ben helaas nog niet overal geweest maar het is geen groot land. Huur zeker een auto zodat je niet in badplaatsen zoals Budva vast komt te zitten. Bezoek natuurlijk Kotor, deze oude stad staat op de werelderfgoedlijst van de UNESCO. Fiets rond de baai (er zijn genoeg e-bikes te krijgen), stop in Perast (stad met 350 inwoners en staat ook op de werelderfgoedlijst) en lunch in de wijk Kamenari in de buurt voordat je de veerboot neemt om weer richting Kotor te gaan. De oude stad Stari Bar is zeker de moeite waard en geeft je een totaal ander gevoel omdat de bevolking daar niet overwegend orthodox is. Het nationaal park Durmitor moet ontzettend mooi zijn dus daar ga ik zeker nog naar toe. Je schijnt vanuit Kolasin ook goed te kunnen hiken en skiën. En vergeet vooral Tara Canyon niet, de diepste rivierkloof van Europa. Ik heb een contract voor twee jaar, dus voorlopig heb ik nog voldoende tijd om al dat moois te gaan ontdekken”, sluit Anniek af.

Tips voor deze rubriek? Mail de redacteur, Monique van den Brandt monique@vandenbrandt.eu