13
In 2004 werd de laad- en loskraan van het voormalig Landbouwbelang aan de Zuid-Willemsvaart in Weert gesloopt vanwege de nieuwbouwplannen bij
Beekpoort. Gelukkig heeft Weert historische besef. De gemeenteraad besliste dat dit beeldbepalende industrieel monument op enig moment weer
teruggeplaatst moest worden. Tot die tijd zou de kraan in Roermond worden opgeslagen. Uit het oog uit het hart? Het duurde ruim tien jaar voor iemand
ontdekte dat het ding roestte waar je bij stond, het lag immers onbeschermd in de open lucht. Deze opslag had wel al € 81.000,- gekost! Dan maar weer
terug naar Weert met de gedemonteerde kraan. Transportkosten en kosten hekwerk en overkapping, ongeveer € 25.000,-. We zijn alweer een paar jaar
verder en de jaarlijkse opslagkosten bedragen € 2.500,-
Nu laat de aannemer die aan de Zuid-Willemsvaart honderden woningen wil gaan bouwen weten dat het opknappen en herplaatsen van de kraan € 550.000,-
gaat kosten. En voor € 25.000,- per jaar wordt de kraan dan ook nog goed onderhouden. Geoxideerd en vervlogen gemeenschapsgeld! Waar ging het mis en
wat zou jij doen?
wat
zou
jij
doen
met
Het antwoord op de vraag wat ik zou doen met
de kraan van het Landbouwbelang is heel mak-
kelijk: terugplaatsen. Dat is ook altijd de bedoe-
ling geweest. Bovendien: er ligt een plicht op de
gemeente Weert om de kraan, onderdeel van een
Rijksmonument, terug te plaatsen. Ook in de com-
missie Cultuurhistorie is herhaaldelijk over de
kraan gesproken. Het was ook deze commissie die
de schandelijk dure opslag in Roermond aan de
kaak stelde en die er steeds weer op aandrong de
kraan terug naar Weert te halen. Wat uiteindelijk
gelukkig gebeurd is. Bovendien is er een studie uit-
gevoerd naar de technische staat waarin de kraan
verkeert. En er zijn een aantal ideeën voor het
op een zinvolle, verantwoorde en aansprekende
wijze terugbrengen van dit stuk Weerter industri-
eel erfgoed. Ook ingediend vanuit de commissie
Cultuurhistorie. Waarom horen we daar niemand
meer over? Het onderzoek toonde aan dat de tech-
nische staat van de constructie nog best goed is.
En de verschillende varianten voor het terugplaat-
sen van de kraan hadden een prijskaartje dat veel
goedkoper uitpakte dan de € 550.000 waarover nu
plots gesproken wordt. Misschien wordt er naar
een, gewilde, uitkomst toegerekend?
Los daarvan: onze geschiedenis moet ons ook wat
waard willen zijn.
Ja deze vraag past letterlijk in mijn straatje, want
ik woon op de Industriekade iets verderop. Daar
heb ik ook mijn atelier. Historisch besef? Over hon-
derd jaar weet niemand meer wat een los- en
laadkraan van het Landbouwbelang was. Het was
een van de belangrijkste ijkpunten van Weert
als je de stad kwam binnenrijden. Op markante
herkenningspunten van een stad moeten we zeer
zuinig zijn. Als men alles maar sloopt zal Weert
een karakterloze stad worden. Er is al zoveel ver-
dwenen.
Deze kraan kan men ook zien als een bijzonder
object door zijn abstracte industriële vorm. Wel
moet de herplaatsing op een esthetisch verant-
woorde manier geïntegreerd worden in de aanwe-
zige bebouwing van nieuwe appartementen. Zo-
wel vanuit historisch als creatief oogpunt gezien
ben ik vóór herplaatsing maar ik heb geen benul
van het eventuele kostenplaatje. Hier moet dus
beslist goed naar gekeken worden. Misschien kan
een architect er ook nog een functie aan toevoe-
gen, zoals een overkapping? Ideeën genoeg, maar
vooral ook praktisch denken en overleggen met de
bewoners! Zou het nog eens tien jaar duren? Amb-
telijke molens…
Als de kraan er niet komt is er weer een stukje
geschiedenis verdwenen.
Ik zou hem in ieder geval terug laten plaatsen, want
dat is in 2006/2007 ook zo beloofd door de gemeen-
te aan de Weertenaren. Overigens de bedragen die
genoemd worden voor het terugplaatsen van de
kraan kunnen niet serieus genomen worden. Net als
bij de kosten voor het behoud van de Wertha Mout-
toren zet ik ook hier grote vraagtekens bij. Ik weet
zeker dat er genoeg aannemers staan te trappelen
om deze klus voor een beduidend lager bedrag te
klaren. Trouwens, de Industriekade hebben ze niet
voor niets destijds zo genoemd. Want in het begin
van de vorige eeuw werd daar gestart met de in-
dustrialisering van Weert. Er is daarvan ter plaatse
nog iets overgebleven aan industrie, maar die kraan
van het Landbouwbelang was tot de jaren 2006 hét
beeld van de industrie in de combinatie met het
waterverkeer over de niet voor niets aangelegde
Zuid-Willemsvaart. In de jaren zeventig jaren heeft
er een kaalslag plaatsgevonden in de binnenstad,
het centrum van de stad Weert. Alles moest plat,
zelfs de oostzijde van de Beekstraat, waar histori-
sche gebouwen stonden. Het was weliswaar onge-
veer 35 jaar na de Tweede wereldoorlog, maar het
leek toen alsof Weert nog steeds gebukt ging onder
een enorme bomaanval in de binnenstad, terwijl er
destijds ‘slechts’ een bom viel in de Molenstraat!
Ik stel voor, laten we ons vanaf nu inzetten voor het
behoud van ons cultureel en industrieel erfgoed!
Vincent van den Berg (68),
betrokken Weertenaar
Gerard van den Oetelaar (67), beeldend
kunstenaar woonachtig aan de Industriekade
Frans Maes (75),
voorzitter Stichting Wertha Bier Weert
de kraan van het Landbouwbelang
wat
zou
jij
doen
met
Door Ton Adriaens
