Weg van Hier: Dray van Beeck in Pemuteran Bali ‘Ik dacht dat ik dood zou gaan.’

Hij prijst zich gelukkig te zijn opgegroeid in de jaren ‘70 en ‘80. Was een nachtmerrie voor zijn leraren op het Bisschoppelijk College (zegt ie zelf). Stond voor de klas als docent handvaardigheid. Werd duikleraar in Maleisië. Reisde de halve wereld over, is onderwater-fotograaf en noemt zichzelf digitaal manipulator. Dacht dat zijn laatste uur geslagen had in een jungle op weg naar Singapore. Samen met zijn vrouw runt hij twee duikscholen op Bali. En nee, Dray van Beeck (58) komt nooit meer terug naar Nederland.

Van onderwijs naar onderwater
Een duikcursus tijdens een vakantie op Maleisië in 1996 was life-changing voor de toen 35-jarige Dray van Beeck uit Weert. In die tijd stond hij nog voor de klas van het ITO individueel Technisch Onderwijs in Oosterhout. Dray: “Ik werkte als leraar handvaardigheid maar dat werd op het eind heel stressvol. Leerlingen raakten meer en meer gedemotiveerd; in plaats van lesgeven was het meer politie spelen.” Door hervormingen in het onderwijs kwam Dray op straat te staan. In de vier jaar daarna kon hij als invaller aan de slag maar dat was hard en slopend. Op vakantie in Maleisië leerde hij duiken en was meteen verkocht. Dray: “Dit was in de tijd dat ik er meer dan genoeg van had om leraar in Nederland te zijn. Ik zag mijn duikleraar onder een palmboom zitten met een kopje koffie, een sigaretje en een krantje en ik dacht: ‘Dit is mijn leven’.” Een jaar later verkocht Dray zijn huis, nam ontslag en vertrok naar Maleisië. “Ik heb dit nooit betreurd”, aldus Dray, “wie wil er nou niet op een bountyeiland leven met ’s avonds kampvuur en gitaren?”

Een slag in de rondte
In Perhentian Islands Maleisië begon Dray als dive master en vervolgens duikleraar. Daar ontmoette hij ook zijn vrouw Karin. Zij werkte als instructeur voor de concurrent. Samen werkten ze vervolgens bij duikscholen op de mooiste plekken van de wereld; in 2000 gingen ze naar Phi Phi Island in Thailand. Hier stapten ze samen in het huwelijksbootje. Nog vóór de tsunami vertrokken ze naar Boracay in de Filipijnen. Dat was niet zo geweldig dus na drie maanden hielden ze het daar voor gezien. Egypte beviel beter en hier werkten ze acht-en-een-half jaar op duiksafariboten. Dit was zes dagen werken en één nacht thuis. Dray: “We misten het groen dus keken we uit naar een andere baan. We gingen als managers aan de slag op de Gili eilanden, Lombok, Indonesië. Toen we een jaar daar waren kregen we een aanbod om hier in Pemuteran, Bali een duikschool te managen. Dat was zes-en-een-half jaar geleden. Wanneer er geen aardbevingen, vulkaanuitbarstingen of tsunami’s komen, blijven we hier en gaan we hier over negen jaar met een klein pensioentje van de rust genieten. Misschien eindelijk weer eens schilderen. O, en een boek schrijven. Een novelle waar ik al aan begonnen ben maar geen tijd voor heb. Maar dat ligt nog ver in de toekomst. Eerst leven, duiken, fotograferen en digitale kunst maken. Al met al; genieten”, zegt Dray.

Creatieve duizendpoot
Als hobby-fotograaf had Dray een goede camera en maakte hij al veel foto’s. Samengevoegd met zijn passie duiken ontstond er een nieuwe liefhebberij; onderwaterfotografie. Dray: “Dit opende een heel geheel nieuwe wereld voor mij. Al vanaf de eerste foto’s bleek dat ik aanleg had om het onderwater-leven vast te leggen. Op aandringen van Karin kocht ik een professionele camera en de foto’s werden nog mooier. Dit leidde weer tot artikelen voor duikbladen, promoties, schoolboeken en fotowedstrijden. In die tijd waren er nog niet veel onderwater-fotografen dus ik won veel prijzen”, vertelt Dray niet zonder trots.

Onderwater creaties
Door zijn expertise op het gebied van onderwaterfotografie kwamen steeds vaker andere mensen naar Dray toe met vragen. Dat deed hem besluiten om workshops te gaan geven. Van het een kwam het ander en een boekje was geboren; to the point hulp bij onderwaterfotografie voor beginners en gevorderden; ‘The Diving Photographer’. Dray: “Het was mijn voornemen om voor mijn 50ste een boek uit te brengen en dat is gelukt.” Wie de facebook-pagina van Dray opzoekt komt daar ook allerlei fantasierijke, bewerkte foto’s tegen; weer een andere hobby en passie van deze creatieveling. Hij noemt zich geen illustrator maar liever gebruikt hij de term ‘digitaal manipulator’. Dray: “In het begin heb ik mijn foto’s bewerkt met photoshop. Iets meer kleur, iets meer contrast. Van wat puntjes wegwerken werd het; wat als ik nou eens dat koraal weg gum en er een andere vis plak? En voilà een nieuwe carrière is geboren. Dit is heel ver gegaan; van een Balinese nachtwacht tot mezelf in lilliputterland met mini-me’s.”

Liever een haai dan een vreemde hond
“Als je gaat duiken, gaat er een wereld voor je open”, vervolgt Dray. “71% van de wereld is water. Dat betekent dat wanneer je nooit gedoken of gesnorkeld hebt, er een wereld voor je klaarligt met onvoorstelbare creaturen. De onderwaterwereld hier is geweldig dus niemand komt teleurgesteld terug. Niet alleen de natuur onderwater is fantastisch maar ook het gevoel van gewichtloos zijn. De enige andere plaats is de ruimte.” Bij het leren duiken staat veiligheid bovenaan. Dray heeft zich bij het duiken nog nooit bang gevoeld zegt hij; “Ik heb letterlijk duizenden haaien onder water ontmoet. Ik ben bang voor een vreemde hond, maar niet voor een haai. Ik heb op dit moment zo’n achtduizend duiken op de teller staan. Als je gaat duiken moet je een goede duikschool uitzoeken. Kom je naar Bali, dan kom je naar ons. Wij zijn de beste!”, lacht Dray enthousiast.

Helemaal ondersteboven
Eén keer heeft Dray de dood serieus in de ogen gekeken. Dit was niet onder water. Hij vertelt over dit avontuur van toen hij op weg was naar een duikexamen in Singapore; “Samen met mijn vriend Jeroen namen we de nachttrein. De dagen ervoor veel gedoken en ‘s nachts gefeest dus we waren oververmoeid. Op mijn weg naar de wc ben ik ‘s nachts uit de schommelende trein gevallen. Ik hing ondersteboven in de struiken. Aan de achterkant van mijn been voelde ik een gat waar ik mijn hand in kon steken. Ik voelde mijn bot. Niet goed dus. Ik zag geen licht en er was alleen maar jungle om me heen. Ik dacht dit was het dan. Ik sloot mijn ogen en dacht dat ik dood zou gaan. Na drie uur bewusteloosheid werd ik weer wakker en lukte het om me omhoog richting rails te hijsen. Uiteindelijk werd ik opgemerkt. Om een (heel) lang verhaal kort te maken; ik werd naar het Universiteitsziekenhuis van Kota Baru gebracht. Ondertussen was Jeroen natuurlijk in paniek in de trein omdat ik verdwenen was. Via
de ambassade van Singapore kreeg hij het verlossende telefoontje dat ik was gevonden maar dat mijn been eraf was. In het ziekenhuis werd mijn been geopereerd en mocht ik een week later naar Nederland vliegen. Na twee maanden was de wond eindelijk dicht en mocht ik terug naar Maleisië. Weer met de trein (niet geslapen dit keer) en alsnog mijn examen gehaald. Vanaf die tijd heb ik duiklessen gegeven”, lacht Dray.

Vrienden voor het leven
De persoon Dray van Beeck (heet officieel André, dit werd Dré en in het buitenland uiteindelijk Dray) kwam weliswaar 58 jaar geleden ter wereld (in Eindhoven maar verhuisde na een half jaar naar Weert) maar werd naar eigen zeggen pas écht geboren tijdens zijn tweede jaar HAVO op het Bisschoppelijk College. Dray: “Dat jaar bleef ik zitten en hierna is mijn leven gigantisch veranderd. Ik zat in een klas die geen leraar ooit wilde hebben. Als leraar kan ik nu wel zeggen dat we een nachtmerrie waren. Hier raakte ik bevriend met Koen Schoots en Huub van Luyt. Zij hebben een grote invloed gehad; muziek, meisjes, levenswijze. Zonder die twee zou mijn leven er zo veel anders uit hebben gezien en weet ik zeker dat ik nu niet op Bali zou zitten. Bedankt jongens! In de tweede maal HAVO 2 werd Pierre Rooymans mijn buurman in de klas. We hebben nog steeds dagelijks contact. Door hem leerde ik Jos van Oirschot en Jeroen van Vlierden kennen. We zijn tot nu toe nog steeds beste vrienden. In die tijd ontmoette ik ook Barbara Branderhorst waar ik nog wekelijks mee chat. Toch weer een voordeel van deze moderne tijd. Desondanks prijs ik me gelukkig dat mijn jeugd zich afspeelde in de jaren ’70 en ’80. Je realiseert het je niet zo in die tijd zelf, maar achteraf gezien ben ik blij niet in de huidige moderne tijd te zijn opgegroeid. Als vrienden zagen we elkaar veel en ondernamen we veel samen; je moest jezelf vermaken op zomeravonden in een weiland met een gitaar. Monopoly spelen met jeugdvriend Koen Schoots, klassefuiven, fietsen naar Zeeland, muziek luisteren en op stap naar de Oelemarkt en ’t Ingelke. Het was een geweldige tijd in Weert met vrienden voor het leven”, sluit Dray ons gesprek af.

Kijk voor de onderwaterfoto’s en creatieve bewerkingen van Dray van Beeck op www.aqualifephotos.com