Verklaring van verbondenheid 

“Van harte welkom als Nederlander in Nederweert”, wens ik de jongeman toe die samen met zijn ouders, broertje en zus naar de naturalisatieceremonie is gekomen.

Wij zijn van Ospel, antwoordt hij enigszins aarzelend. Leuk, ik ook, en Ospel hoort ook bij de gemeente Nederweert, laat ik hem weten. Ruim 80 mensen, ouders en kinderen, gaven gehoor aan onze uitnodiging om, nu het weer kan, samen te komen en de naturalisatieceremonie te vieren. In coronatijd waren de positieve antwoorden op diverse naturalisatieverzoeken per post toegestuurd. Zeer terecht om mensen na soms lange aanvraagprocedures niet langer dan nodig te laten wachten op hun rechten en plichten die behoren bij het Nederlanderschap. In vrijheid te wonen en leven binnen de Europese Unie, een paspoort of ID aan te kunnen vragen en zeer recent ook te mogen stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen.

In de opkomstcijfers zagen we helaas geen effect van deze voortvarende aanpak, net als in de meeste Nederlandse gemeenten overigens. Deze dag, in het prachtige historische fabriekspand “de Gaffel” in Limburgs Openluchtmuseum Eynderhoof, is de opkomst bijna honderd procent. Samen schenken we aandacht aan de verklaring van verbondenheid die als belofte of eed, het ceremoniële sluitstuk is van zo’n naturalisatieproces. Dat proces start met het verzoek Nederlander te mogen worden, uit nood geboren omdat in eigen land de situatie onveilig en onleefbaar is of uit liefde voor een Nederlandse levenspartner. 

Ik ben vanmiddag een beetje jaloers. Niet op de voorgeschiedenis van veel van onze gasten, gevlucht, teruggeworpen op zichzelf, in een vreemde cultuur met andere gebruiken en een ingewikkelde taal. Niet op de soms lange en dure procedure die doorlopen wordt om een antwoord op de vraag inwoner te mogen worden van het Nederlands Koninkrijk. 

Mijn lichte jaloezie komt op bij het sluitstuk van die procedure, als een positief antwoord leidt tot het afleggen van “de verklaring van verbondenheid”. Een formeel en feestelijk moment waarop iedereen mag horen dat jij verklaart je verbonden te voelen en je als een goed Nederlander te gedragen, met oog voor je rechten en je plichten. En dan applaus krijgen van je mede-Nederlanders die meevoelen, de waarde ervan erkennen en zich op gelijke manier verbonden voelen.

Zouden wij vrijheden binnen het Nederlanderschap ook wat meer waarderen als we er meer moeite voor hadden moeten doen? Zouden we ons meer verbonden voelen over culturen heen, als we zo’n verklaring aan elkaar zouden doen? Als een overstap tussen kind en jongvolwassene? Zou het ons bewuster doen zijn van onze rechten en plichten binnen een respectvolle vrije samenleving? Zouden meer mensen gebruik maken van hun stemrecht?

Birgit Op de Laak
burgemeester Nederweert

Elke maand in Weert Magazine afwisselend de column van de burgemeesters van
Weert en Nederweert.