Studie- en beroepskeuze en de onderwaardering van vmbo/mbo?

Iets met dieren? Iets met sport? Iets met recreatie? Animatie dan? Ouders worden soms moedeloos van de beroepswensen van hun kind. Het beste zou zijn om zowel school- als beroepskeuze na de basisschool nog enkele jaren uit te stellen. Dat bepleit minister Dennis Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs). Collega Robbert Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) wil af van het ‘hoger-lager-denken’ en heeft het over ‘praktisch opgeleiden’ in plaats van het stigmatiserende ‘lager opgeleiden’.  Laten we dan dat ‘hoger’ ook maar vervangen door ‘theoretisch’. 

We komen vaklui met gouden handjes te kort en toch wordt hoofdarbeid maatschappelijk meer gewaardeerd dan handarbeid. In het huidige schoolsysteem worden kinderen al op jonge leeftijd gelabeld. Havo is de norm. Aan het vmbo en mbo kleeft het imago ‘niet goed genoeg’. Is het gek dat mbo’ers een vrij laag zelfbeeld hebben? In studentencafé de Kneus in Utrecht worden mbo’ers geweerd ‘omdat wij ons richten op hbo- en wo-studenten’ aldus de uitbater.
Dijkgraaf streeft een gelijkwaardige positie van mbo ten opzichte van het hbo na. En terecht, nu uit de nieuwe Keuzegids mbo blijkt dat een deel van de mbo’ers een hoger uurloon verdienen dan de gemiddelde hbo’er.
Maar is het niet veel belangrijker dat een kind de tijd krijgt te ontdekken waar zijn of haar talenten liggen en ontdekt dat wat hij of zij goed kan ertoe doet in de maatschappij? 
En café de Kneus zou onmiddellijk gesloten moeten worden!

Kayleigh van Neerven

Keuzestress. Dat is echt een realiteit voor jongeren. Er komt zoveel op iedereen af via school, vrienden en (social) media, dat het moeilijk is om te weten wat je wilt. Daarnaast laat onderzoek zien dat ongeveer 85% van de beroepen over een paar jaren volledig achterhaald is en er nieuwe beroepen ontstaan. Hoe kun je dan een goede keuze maken?

Het is vooral belangrijk om tijdens je opleiding te leren zelfstandig problemen op te lossen en makkelijk om te gaan met alle veranderingen die elkaar steeds sneller opvolgen. Daar is creativiteit voor nodig! Bij Trespa hebben we een grote behoefte aan praktische en theoretische kennis. Als je deze kennis bij elkaar brengt en laat samenwerken aan een vraagstuk dan versterken die elkaar juist. Het is gek om opleidingen te rangschikken op theoretische inhoud. Waarom kijken we niet naar creativiteit, innovatie en duurzaamheid?

En nog even over die gouden handjes; wij zijn er dol op. Bij Trespa werken veel mensen die bijvoorbeeld in de techniek supermooie dingen doen terwijl ze vertellen dat ze theorievakken lastig vonden op school. Goed op je plek zitten op je opleiding en daar succes in ervaren is veel belangrijker dan een bepaald label/niveau.

Peter Cox

Het idee dat een vmbo-opleiding minderwaardig zou zijn aan een havo-opleiding, bestaat jammer genoeg al lang en is gebaseerd op ongegronde aannames. Men gaat ervan uit dat met een vmbo-diploma de kans klein is om later een goedbetaalde baan te krijgen. Gecertificeerde vakmensen zijn momenteel echter zo gewild dat ze een prima salaris kunnen vragen. We schenken daarom vanaf het eerste leerjaar aandacht aan de opties die de leerlingen hebben met het oog op hun vervolgopleiding en het beroepen- en werkveld waar ze later in terecht kunnen komen. Leerlingen volgen gedurende hun gehele middelbare schoolcarrière een LOB-traject (Loopbaanoriëntatie en -begeleiding). De begeleiding richt zich niet alleen op het opdoen van zelfkennis en het maken van een persoonlijke keuze voor een bepaald profiel en vakkenpakket, maar ook op het verkrijgen van kennis en inzicht in wat vervolgopleidingen te bieden hebben en hoe de arbeidsmarkt eruitziet. 

Ik ben ervan overtuigd dat veiligheid, uitdaging, plezier en enthousiasme in wat je doet, leidend zijn. Op die manier kan iemand op zijn of haar niveau groeien tot wat hij of zij wil. Kom je op een plek terecht waar je positieve feedback krijgt en waar je je gewaardeerd voelt, dan groeit het vertrouwen in jezelf en in wat je kunt bereiken. Dat zijn succesfactoren om er in de maatschappij te komen, het opleidingsniveau is hierbij van ondergeschikt belang.

Lizbeth Steinbach

Ontwikkelen, ontdekken en kind blijven
Alle kinderen hebben recht op onderwijs. We zorgen er niet alleen voor dat kinderen en jongeren kunnen leren en naar school gaan, maar ook dat ieder kind en jongere de kans krijgt om zich te ontwikkelen. Maar leren en ontwikkelen doe je niet alleen in het schoolgebouw, dat doe je ook daarbuiten. Buiten is namelijk dé plek om je talenten te ontdekken. Sport, kunst, cultuur en de maatschappij zorgen voor een rijke, aanvullende schooldag. Dit draagt naar mijn mening bij aan het kunnen maken van een keuze voor school of vervolgstudie. Wat we ook niet moeten vergeten, is dat kinderen ook gewoon kind moeten kunnen zijn. Dat ze onbezorgd de dag beleven, zonder zorgen over morgen.   

Duurzaam toekomstperspectief
Ik vind dat we moeten streven naar, en verantwoordelijk zijn voor, een duurzaam toekomstperspectief van kinderen en jongeren los van ‘hoger-lager-denken’ of ‘praktisch-theoretisch-opgeleid’ zijn. Een ‘label’ hoeft niet belemmerend te zijn. Het kan juist motiveren en kracht geven. Het gaat om waardering en respect en de bijdrage die je levert aan de maatschappij. Als het veranderen van een term daaraan bijdraagt, dan kan ik mij daar zeker in vinden.