Overlast door beschermde dieren?

Korenwolf, eikelmuis, rugstreeppad, kamsalamander, zandhagedis en kieuwpootkreeft leggen in het hele land bouwplannen plat. Als de teunisbloempijlstaart, een beschermde nachtvlinder, zijn oog laat vallen op een braakliggend bedrijventerrein kan dat tot een flinke vertraging van bouwplannen leiden. Daar valt natuurlijk veel voor te zeggen maar zijn we niet doorgeschoten in de bescherming van diersoorten die voor onaanvaardbaar veel overlast zorgen?

  • Bewoners van de Limburglaan en aangrenzende straten in Weert ervaren al jaren overlast van roeken en kauwen.
    De gemeente kwam met het advies om schoorstenen te dichten en voedselaanbod te beperken, wat neerkomt op een poging het probleem te verplaatsen.
  • In de buurt van het natuur- en milieucentrum in Weert zijn bevers actief. Ze knagen knotwilgen om en bouwen regelmatig het raster van een pomp dicht, waardoor medewerkers van het NMC dit steeds weer schoon moeten maken. In de wijk Leuken bouwden bevers in een sloot een burcht en groeven een tunnel onder een fietspad waardoor dit verzakte.
  • In meerdere wijken in Weert zijn steenmarters actief. Zij richten flinke schade aan auto’s aan en als je ze in huis hebt, raak je ze niet meer zo makkelijk kwijt. Maar ook dit diertje is beschermd en mag niet bestreden worden.
  • Dassen en bevers zorgen voor veel problemen aan het spoor en hoge kosten voor Prorail. Ook dijken verzakken door de graafwerkzaamheden van deze beschermde dieren.
  • Ter bescherming van vleermuizen moeten huiseigenaren eerst een kostbaar ecologisch onderzoek laten verrichten als ze hun spouwmuur willen isoleren. Het demissionair kabinet zoekt naar een tijdelijke oplossing zodat spouwmuurisolatie in het voorjaar weer mogelijk wordt. Mits op een natuurvriendelijke manier.

Jules Bus

Jules Bus (64), beheerder van Natuur en Milieu Centrum De IJzeren Man

Rond Pinksteren 2023 heeft het Natuur- en Milieu Centrum De IJzeren Man bezoek gehad van een gezinnetje bevers. Deze bevers vertoeven al een aantal jaren achter in de IJzeren Man. Ze voelen zich in het gebied zo goed thuis dat ze hier ook jongen krijgen. Als je in het gebied je ogen de kost geeft, zijn er diverse vraatsporen en omgevallen bomen te zien. Wij voelden ons vereerd met het bezoek van deze schitterende dieren. Ze hebben ook voor onze wildcamera’ s geposeerd.

Bevers kunnen inderdaad schade veroorzaken, maar deze nemen we in onze tuin graag voor lief. Als ervaren waterbouwkundige ingenieurs zorgen de bevers ervoor dat water in het gebied vastgehouden wordt. Heel Nederland heeft het hier tegenwoordig over, water vasthouden in het gebied en in droge tijden weer afgeven. Deze bijdrage leveren bevers gratis en voor niets. Daarnaast knagen zij boompjes en bomen om. Hierdoor ontstaan lichtplekken in het bos waar zich weer nieuwe natuur kan ontwikkelen en de biodiversiteit groter wordt. Ook weer zo’n waardevolle bijdrage door de bever.
Inderdaad, bevers kunnen ook schade veroorzaken, maar wij denken dat de lusten en de lasten in het geval van de bever ruimschoots tegen elkaar opwegen. Na een paar weken en een 15-tal gevelde wilgen hebben de bevers ons weer verlaten. Wat ons nog rest is nagenieten van de herinnering en de filmpjes die in het centrum te zien zijn.

Marja Feijen

Marja Feijen (64), bewoonster Limburglaan Weert

Bedroevend dat het steeds lastiger wordt voor mens en dier om samen te wonen. Op en rond de Limburglaan geldt dat helaas ook. Hier nestelen honderden roeken. Gevolg: oorverdovend kabaal van 03.00 uur ‘s morgens tot 23.00 uur ‘s avonds. Iedereen wordt uit de slaap gehouden.
En overdag in je tuintje zitten? Je wordt totaal wild van het lawaai, je verstaat je eigen woorden zelfs niet. Maar dat is niet het enige: alles wordt ook nog eens royaal ondergepoept. Je tuinmeubels, jijzelf, de straat, de auto’s.

De gemeente komt met het idee dat mensen hun schoorsteen kunnen dichten en vraagt om de vogels niet te voeren. Maar wat heb je aan dichte schoorstenen als de vogels in de bomen nestelen? En zouden bewoners die vogels voeren in zo’n situatie?
Het is onbegrijpelijk dat er geen diervriendelijke manieren zijn om deze vogels naar het buitengebied te lokken. Misschien kun je het hier onaantrekkelijk voor ze maken door een flinke snoei van de bomen? Volgens de gemeente kan zij alleen wat doen als de gezondheid van de bevolking in het gedrang komt. Moeten wij nu allemaal naar een dokter?

Hoe zou het zijn als hier gekeken zou worden naar gezondheid en welzijn van mens én dier? Zou de roek het niet een stuk prettiger vinden in het buitengebied? Zeker is wel dat de mens in Groenewoud dan een stuk aangenamer slaapt, leeft en recreëert.

Benjamin van Leeuwen

Benjamin van Leeuwen (26), stadsecoloog gemeente Weert

Met veel diersoorten gaat het slecht. We zien dat populaties van voorheen algemene soorten, zoals
konijnen en egels, steeds kleiner worden. Dat komt onder andere door veranderingen in het
landschap. De kleinere populaties zijn kwetsbaar en kunnen verdwijnen. Als we het algemene,
makkelijk meetbare al achteruit zien gaan, hoe gaat het dan met zeldzamere soorten?

Als soorten verdwijnen, wordt het ecosysteem kwetsbaar en zullen plagen vaker voorkomen. Elke
soort heeft een belangrijke bijdrage aan het ecosysteem. Eikenprocessierupsen worden bijvoorbeeld gegeten door vleermuizen en koolmezen. Daarom is het belangrijk dat we kwetsbare diersoorten beschermen.

Soms zorgen beschermde dieren voor overlast. Als gemeente proberen we overlast waar we kunnen
te beperken. Voor de voorbeelden die genoemd worden, zijn we daarin afhankelijk van regels vanuit de Provincie. In overleg met de Provincie kijken we welke maatregelen wél mogelijk zijn om overlast zo veel mogelijk te beperken op een diervriendelijke manier. Diervriendelijke maatregelen kunnen bestaan uit het werken in de minst kwetsbare periode van een diersoort of het bieden van alternatieve nest- en rustplaatsen.

Voor het in kaart brengen van de juiste maatregelen is ecologisch onderzoek nodig. De maatregelen
die voor de hand liggen zijn namelijk niet altijd effectief. In het geval van de roek kunnen
maatregelen er bijvoorbeeld voor zorgen dat de kolonie uiteenvalt in meerdere kleinere kolonies.
Dat kan nieuwe overlastsituaties opleveren. En dat willen we voorkomen.