Marlie Op ’t Root: ‘Om te krijgen wat je nooit had, moet je doen wat je nooit deed’

Marlie Op ’t Root (44) uit Nederweert kwam op zeventienjarige leeftijd onder de wielen van een vrachtwagen. Haar benen werden verbrijzeld en het was de vraag of ze nog behouden konden worden. Zou ze in een rolstoel terecht komen? Net de mavo afgerond en begonnen aan de opleiding MDGO-VZ stortte haar leven in. Wekenlang lag ze in het Dijkzigt Ziekenhuis in Rotterdam. Er volgde een zware en intensieve revalidatieperiode. Ze knokte zich terug maar het werken in de zorg bleek geen haalbare kaart meer. Ze ging aan de slag als verkoopster en als administratief medewerkster. Weer 17 jaar later ging het roer opnieuw om en startte ze in 2013 een opleiding ‘Persoonlijke Ontwikkeling’. Ze maakte daarbij kennis met topcoaches zoals de Belgische Inge Rock van de gelijknamige academie, de Nederlander Guido Vermeeren, de Amerikaan Paul Martinelli, internationaal ondernemer en veelgeprezen trainer/mentor en de Vlaamse Actrice An Nelissen met haar man Peter Perceval, regisseur en producent.

Het werd haar duidelijk dat zij met haar verhaal anderen zou kunnen helpen en inspireren. Ze breidde haar expertise uit met Acceptance and Commitment Therapy en volgt op dit moment de tweejarige opleiding Verlies, Rouw- en Stervensbegeleiding. Als revalidatiecoach helpt ze mensen om te gaan met traumatische ervaringen, nieuwe doelen te stellen en nieuwe mogelijkheden te ontdekken.

Welke tegenslagen ten gevolge van het ongeval op zeventienjarige leeftijd heb je moeten overwinnen? “Ik had het geluk gehad dat ik na het ongeval bij mijn positieven was gebleven. In het ziekenhuis in Weert stonden ze namelijk op het punt mijn linkerbeen te amputeren.  Toen ik echter mijn tenen nog een beetje kon bewegen werd ik met spoed naar het Dijkzigt in Rotterdam gebracht.  Toen ik daar, twee weken na de operatie, voor de eerste keer mijn benen zag, schrok ik zo dat ik meteen zei: ‘Die wil ik nooit meer zien!’  Ik zag het echt niet meer zitten. Hoe moest ik verder met mijn leven? Ik had al twee jaar verkering met Marc maar vond dat wij onze relatie maar beter konden verbreken want ‘Wat had hij nog aan mij?’ Hij wilde daar niets van weten en bleef mij in Rotterdam bezoeken. Hij is gebleven en is nog steeds mijn steun en toeverlaat. De dagelijkse verzorging van mijn benen, het schoonmaken en het verwijderen van nietjes, zorgde ervoor dat ik gedwongen werd om aan mijn nieuwe zelfbeeld te wennen.

Een andere tegenslag was het opgeven van mijn studie. Het ongeluk overkwam mij in maart 1992 en in september ging ik weer op krukken naar school. De artsen hadden me gewaarschuwd maar ik wilde per se doorzetten. In het vierde jaar kwam ik erachter dat het fysiek toch echt te zwaar voor mij was. Ik ben blij dat ik het geprobeerd heb anders had ik dat mezelf later zeker verweten.”

Heeft het je ook voordelen opgeleverd? “Het heeft me uiteindelijk een enorme vechtlust gebracht om ondanks alles door te gaan. Bij iedere medische controle kwam ik depressief thuis terwijl ik me vooraf goed voelde. De vooruitzichten waren iedere keer ongunstig. Op een gegeven moment was ik dat zo beu dat ik me voornam: ’Ik wil dit niet meer. Ik ga er niet meer naar toe. Ik ga mijn leven leiden zoals ik dat wil en laat het niet meer bepalen door mijn benen.’ Als ik was blijven hangen in de afwijzing van mijn benen en het getreur over mijn verminking dan had mijn leven er nu slecht uitgezien. Was ik dan ooit met mijn kinderen naar het zwembad gegaan? Of met mijn man naar de sauna? Waarschijnlijk niet.

Ik ben trots op mezelf dat ik die schaamte heb overwonnen. Mijn man Marc vallen de blikken van anderen vaak eerder op dan ik. Op vakanties liep ik al vrij snel in badkleding, daar kende mij toch niemand.  Het is tijdens een vakantie eens voorgekomen dat een klein jongetje langs het zwembad liep, mij zag en zo schrok dat hij in het water viel. Gelukkig kon zijn moeder hem er weer snel uithalen. In een sauna heb ik ooit een vrouw ontmoet die een kwartier voor de deur had staan twijfelen vanwege een litteken waarvoor zij zich schaamde.  Toen ze mij had gezien durfde ze de stap te wagen en kwam ze mij bedanken en respect betuigen voor mijn moed. Ik had haar geholpen een drempel te overwinnen. Dat is ook wat ik wil bereiken in mijn werk als revalidatiecoach. Schroom en fysieke of mentale pijn vanuit het verleden mogen niet je toekomst bepalen.”

Wat is de belangrijkste levensles die jij geleerd hebt? “Als je in staat bent jouw kijk op zaken, jouw houding, jouw mindset te veranderen, dan verandert er ook daadwerkelijk iets in je leven. Ik ben niet blijven hangen in de lelijkheid van mijn verminkte benen. Ik heb dat omgezet in levenskracht. De kracht om mijn leven niet te laten bepalen door mijn benen. Ik geniet van wat ik heb bereikt met mijn positieve instelling, van de levensvreugde die ik nu bezit. Daar ben ik trots op.”

Heb je na je eigen traumatische ervaring zelf ook gebruik gemaakt van de diensten van een coach? “Op dat moment niet. Slachtofferhulp wees ik af en met een psycholoog had ik maar één gesprek. Ik had dat toen niet nodig. Ik had het geluk dat ik mijn verhaal kwijt kon bij mensen die dicht bij mij stonden: Mijn ouders, Marc, mijn familie, mijn vriendinnen, het verplegend personeel en het vele bezoek dat ik kreeg. Het ‘praten over’ is een belangrijke manier om te kunnen verwerken. Maar dat is bij iedereen anders. Ik word nu ook geconfronteerd met mensen die moeilijk praten, soms veel woede in zich hebben. Bij hen werkt een fysieke inspanning als boksen vaak goed. Een traumatische ervaring moet zich op enig moment emotioneel ontladen.

Later, tijdens mijn opleiding Persoonlijke Ontwikkeling heb ik natuurlijk wel nog extra inzichten verkregen. Bovendien heb ik meegedaan aan het project Marks of Pride and Beauty van fotograaf Jan van Beijnhem. Hij heeft meer dan vijftig mensen met brandwonden en andere verminkingen gefotografeerd met als doel ze mooi en trots op de foto zetten. Deze foto’s bewijzen dat mensen ondanks hun littekens echt zichzelf en volledig in hun kracht zijn. Toch schoot ik vol toen ik de niets verhullende foto’s zag. Ondanks de verwerking en acceptatie blijf ik dat soort momenten hebben. Dat hoort erbij.”

Na zeventien jaar in een totaal ander werkveld koos je in 2014 voor een carrière als coach. Vanwaar die keuze op dat tijdstip? “Ik had vijftien jaar met veel plezier als verkoopster in een meubelzaak gewerkt en stapte toen over naar het landbouwmechanisatiebedrijf van mijn man. In de administratieve functie die ik daar bekleedde brak het gemis aan sociale contacten mij steeds meer op. Ik zat niet meer lekker in mijn vel en ging op zoek naar iets wat beter bij mij paste. Ik wilde mensen helpen. Via via kwam ik bij de Academy voor mindset, coaching en persoonlijke groei van Inge Rock in België terecht. “

Je schroomt niet om foto’s van je benen, die behoorlijk verminkt zijn, op je website te plaatsen. Is dit een reactie op gevoelens van schaamte? Wat wil je hiermee bereiken? “Tijdens mijn opleiding kwam mijn ongeval en de gevolgen daarvan regelmatig ter sprake. Medecursisten konden zich daar geen beeld van vormen omdat ik altijd lange broeken droeg. Daar werd ik uitgedaagd om mijn benen te laten zien. Het was belangrijk die confrontatie aan te gaan en er sterker uit te komen. De opleiding heeft mij echt aangespoord om mijn eigen ervaring te gebruiken in mijn coachwerk. Mijn verhaal zou anderen kunnen inspireren. Dat ik werd gevraagd als ‘inspiring speaker’ was een hele eer maar ook een hele uitdaging voor mij. Daar heb ik veel van geleerd.

Waarom die foto op mijn website? Dat is eigenlijk begonnen toen Jan van Beijnhem de foto’s van Marks of Pride and Beauty op sociale media ging publiceren. Toen kwam het moment dat ik het niet meer kon verbergen en ook niet meer wilde verbergen. Het is ondersteunend aan mijn verhaal als spreker en als ervaringsdeskundige. Mijn benen vertellen mijn verleden, niet mijn potentieel. Ondanks dat ik dit heb, straal ik wel!”

Naast revalidatiecoach ben je ook echtgenote van Marc (44) en moeder van Daan (16) en Cas (14). Zijn die rollen gemakkelijk te scheiden? “Soms is dat lastig. Natuurlijk ben ik als vrouw van Marc ook wel eens zijn sparringpartner op zakelijk gebied. Onbewust zet ik dan af en toe mijn coachpet op en ga ik andersoortige vragen stellen. Daar is hij niet altijd even blij mee. Ik wil hier in huis in de eerste plaats echtgenote en moeder zijn maar toch bleken de ankers die ik heb meegekregen tijdens mijn coachopleiding ook in de opvoeding van mijn kinderen een meerwaarde te hebben. Het dieper doorvragen brengt dan toch meer zelfinzicht.”

Psychologen en bedrijfsartsen maken zich zorgen over de enorme toename aan stresscoaches omdat de medische en psychologische kennis vaak ontbreekt. Deel jij die zorg? “Ik maak me er wel een beetje zorgen over dat iedereen zich coach mag noemen. Het is geen beschermd beroep. Het is belangrijk als coach te weten wat je mogelijkheden en beperkingen zijn. Op basis van een intakegesprek maak ik de keuze of ik door ga met verdere gesprekken of verwijs naar huisarts of psycholoog.

Het is mijn werk om mensen zodanig te begeleiden dat ze op een andere manier in het leven gaan staan. Dat wil niet zeggen dat het altijd om een zware traumatische ervaring moet gaan.  Om een of andere reden niet lekker in je vel zitten (ontslag, financiële of gezondheidsproblemen, echtscheiding, zakelijke beslommeringen) kan aanleiding zijn om mij te bezoeken. Ik luister zonder te oordelen. Dat ‘gehoord worden’ is erg belangrijk. Om mijn cliënten juist te begeleiden vind ik het absoluut noodzakelijk om te blijven investeren in mezelf en de juiste kennis op te doen. Dat is ook een van de redenen waarom ik momenteel de opleiding Verlies, Rouw- en Stervensbegeleiding volg.”

Waarin onderscheid jij je van andere coaches? “Je kunt heel veel geleerd hebben maar mijn eigen ervaring staat in geen enkel studieboek. Ik heb een eigen verhaal, ik weet wat een traumatische ervaring met je kan doen. Van daaruit wil ik vooral vooruitkijken. Wat zou je willen bereiken?  Waar krijg je energie van? Wat heb je daarvoor nodig? Hoe kunnen we samen die innerlijke kracht vrijmaken? Mijn aanpak is erop gericht niet te blijven hangen in het verleden maar de potentie te activeren en een nieuwe uitdaging aan te gaan. Om iets te krijgen wat je nooit had, moet je iets doen wat je nog nooit deed. Het verleden zit in je en blijft ook altijd in je zitten.  Stap één is dan ook acceptatie, het een plek geven. Dat is iets anders dan loslaten of negeren. Mijn ongeluk hoort bij mijn leven en dat komt af en toe naar boven. Je kunt het niet uitwissen.  De kwaliteit van je leven hangt af van de manier waarop je met tegenslag omgaat. Die kracht aanboren, daar gaat het om.”

Mislukt het ook wel eens? “Het komt wel eens voor dat iemand blijft hangen in verwijten naar anderen. Dan geef ik ook eerlijk aan dat we samen niet verder kunnen. Je kunt namelijk alleen jezelf veranderen, niet de mensen om je heen.”

Is er een allesomvattend advies aan vrouwen die worstelen met verdriet, spanning, angst of onzekerheid? “Mensen zijn vaak te afhankelijk van wat er om hen heen gebeurt. We spiegelen ons teveel aan anderen wat kan resulteren in onzekerheid. Spiegel je eens wat meer aan jezelf. Kijk ‘s morgens in de spiegel en zeg tegen jezelf ‘Ik kan het! Ik ben een powervrouw!’ Kijk wat je wél hebt in plaats van wat je allemaal niet hebt. En weten dat je het niet alleen hoeft te doen, praten kan zo goed doen. Vaak zit er in een levensverhaal al het antwoord op je eigen vragen.”

www.marlieoptroot.com