Léanne Coolen: ‘Robs energieis voor mij nog steedsvoelbaar’

Het verhaal van Léanne Coolen (53) is het verhaal van een jonge vrouw die na het overlijden van haar man achterblijft met drie kinderen.
In april 2016 kreeg de kerngezonde en sportieve Rob Clement totaal onverwacht een epileptische aanval. Het bleek de voorbode van een glioblastoom, een zeer agressieve, ongeneeslijke hersentumor. Er volgden een operatie, bestraling en chemo. Het werd een oneerlijke strijd: op 12 februari 2017 overleed Rob.
Léanne en haar kinderen Sita, Nori en Jint (toen respectievelijk 14, 12 en 10 jaar oud), namen zich voor betekenis te geven aan het leven van Rob. Zijn dood mocht niet voor niets zijn geweest. Ze fietsten de Alpe d’HuZes om geld in te zamelen voor kankeronderzoek.
Met haar verhaal wil Léanne aandacht vragen voor het belang van onderzoek naar deze ziekte. Daarnaast kan haar relaas mensen in een soortgelijke situatie tot steun zijn.

Wie was Rob Clement?

“Rob was een geweldige partner en enorm betrokken vader: eerlijk, oprecht en vol humor. Hij was zeer sportief en was actief bij de volleybal en hockey van zijn kinderen. Rob was ook een toegewijd en geliefd operationeel chef bij het politieteam Weert. Hij had de vaardigheid om goede contacten te onderhouden in alle lagen van de bevolking. Ook in het criminele circuit werd hij gerespecteerd om zijn heldere, eerlijke houding. Bij bepaalde verhoren kwam het voor dat verdachte personen uitsluitend met Rob wilden praten omdat ze hem vertrouwden. Als je respect voor hem toonde, kreeg je ook respect terug. Het was een harde werker en dat verwachtte hij ook van anderen. Liep je de kantjes eraf dan had je een zware dobber aan hem.

Het afscheid van zijn collega’s, drie dagen voor zijn dood, werd een indrukwekkende gebeurtenis. Honderden agenten en administratief personeel, politiewagens en ME-bussen stonden hier voor de deur. Een politiehelikopter cirkelde boven ons huis. Het was overweldigend.”

Wat gaf jou de kracht om door te gaan, het leven opnieuw te omarmen?

“Rob en ik hadden een bijzonder sterke relatie. We hebben in enkele jaren tijd een kinderfysiotherapiepraktijk opgezet, een huis gebouwd en kinderen gekregen. Dat waren behoorlijke tropenjaren. Op een of andere manier voel ik nog steeds de kracht die hij mij altijd gaf. Zijn energie is tijdloos en altijd aanwezig.”

Toch nog een vakantiereis

“Rob was een doorzetter en had een berenconditie. In de negen maanden dat hij nog mocht leven hebben we alles uit het leven gehaald wat maar mogelijk was. We zijn de artsen van het Maastricht UMC+ enorm dankbaar dat zij daarin met ons meedachten. Ondanks zijn fatale ziekte hebben we met ons gezin de geplande droomreis naar Zuid-Afrika nog gemaakt.

Na zijn overlijden hebben we in 2019 aan Robs laatste wens voldaan door met vrienden een reis naar New York en IJsland te maken.”

Je bleef achter met heftige gevoelens, wat deed dat met je?

“Het overlijden van Rob voelt als onrechtvaardig. Ik zal dat nooit kunnen accepteren omdat hij niet de kans heeft gehad zijn kinderen op te voeden. Zijn ‘taak’ zat er nog niet op! Door zo’n heftige gebeurtenis ga je toch anders in het leven staan. Je gaat je nadrukkelijker realiseren dat je bestaan eindig is en bewuster in het nú leven. Na verloop van tijd probeer je weer te genieten van elke dag en ben je blij met ieder jaar dat je ouder mag worden in goede gezondheid.
De impact van het overlijden van een dierbare ‘die bij jou in huis woont’ kun je je pas voorstellen als je het zelf hebt meegemaakt, weet ik inmiddels!

Sinds 2003 heb ik samen met Lilian Scheijmans een goedlopende kinderfysiotherapiepraktijk. We helpen kinderen met motorische hulpvragen. Dat kunnen zuigelingen zijn met voorkeurshouding, kinderen met schrijfproblemen, sportblessures maar ook kinderen met een beperking of terminaal zieke kinderen. Omdat we beiden heel wat jaar ervaring hebben, krijgen we vaker complexe casussen doorgestuurd door de academische ziekenhuizen. Zo kreeg ik na het overlijden van Rob een kindje in behandeling met een hersentumor. Uiteindelijk is ook dit kindje overleden. De enorme hoeveelheid energie die de zorg voor zo’n ernstig ziek kind van ouders vraagt is voor een buitenstaander nauwelijks invoelbaar.

Als kinderfysiotherapeut kijk ik altijd naar de motorische mogelijkheden van het kind en probeer ik een ernstig ziek kind zo lang mogelijk een prettig leven te geven. Je moet altijd een positieve insteek hebben, kijken naar wat nog wél kan. Mijn persoonlijke levenservaringen helpen me vaak bij het begeleiden van ouders in deze zoektocht.
Lilian heeft onlangs besloten te stoppen als medepraktijkeigenaar. We zijn dan ook op zoek naar een enthousiaste kinderfysiotherapeut die ons team komt versterken.

Ik krijg energie van het werken met kinderen en de positieve feedback van hun ouders. Kinderen zijn puur en eerlijk en dat heeft mij zeker na het overlijden van Rob veel kracht gegeven om door te gaan. Die positieve houding geldt ook binnen ons gezin: wij gaan door met Rob in onze gedachten.”

De metafoor van de kano en de peddels

“De dag waarop in het Maastricht UMC+ de diagnose ‘ongeneeslijk’ werd gesteld stortte onze wereld in. Rob en ik bespraken hoe we deze vreselijke boodschap met onze kinderen konden delen. We besloten een pedagoge verbonden aan het UMC+ in te schakelen en zij verpakte de blik vooruit in een geweldige metafoor waar we tot op de dag van vandaag nog wel eens op teruggrijpen en die ik ook nog regelmatig in mijn praktijk gebruik.”

‘Je moet het leven zien als een bootje met twee peddels. De bedoeling is dat je vooruitgaat. Maar wat gebeurt er als je maar één peddel gebruikt? De kinderen zagen in dat je dan rondjes gaat draaien. Dus om vooruit te komen moet je de linker en de rechter peddel op de juiste manier, goed in balans, inzetten. De ene is de peddel van het verdriet, die bezig is met ziekte en overlijden. Blijf je hangen in verdriet, kom je niet vooruit. De andere peddel heb je nodig om op te staan, naar school of naar je werk te gaan. Dat is de peddel van het doorgaan. Maar als je alleen die peddel gebruikt ga je ook rondjes draaien. Dus wat is de kunst van het leven? Af en toe met rechts peddelen en stilstaan bij verdriet en verlies maar ook met links peddelen en doorgaan met je leven.’

Wat kwam er na het overlijden van Rob op je af?

“De gezinsdynamiek viel weg. Wij hadden een heel stabiel gezin, maar als een opvoeder wegvalt raakt dat ontwricht. Toch moeten kinderen weer naar school, ze spreken weer af met vriendjes en gaan weer naar hockey en volleybal. Ik hield mijn gezin en de kinderfysiotherapiepraktijk draaiende en was nu alleen kostwinner met alle bijbehorende zorgen die je voorheen samen deelde. We hebben dus veel met de peddel van het ‘doorgaan met leven’ gepeddeld.

Maar ook schenken we regelmatig aandacht aan verdriet en aan het verlies van Rob en ondernemen we activiteiten ter nagedachtenis aan hem. Zijn verjaardag wordt gevierd en ook bij zijn sterfdag staan we ieder jaar stil. Rob was een enorme fan van Coldplay. Tijdens zijn ziekte werden bij het Maastricht UMC+ allerlei behandelplanningen aangepast om het voor ons mogelijk te maken nog een keer samen een concert van Coldplay te kunnen bezoeken. Vorig jaar zijn de kinderen en ik samen met vrienden weer naar een concert van Coldplay gegaan. Je kunt je voorstellen dat de tranen rijkelijk vloeiden toen een nummer gespeeld werd dat wij ook tijdens de crematieplechtigheid gebruikten.

Ook heb ik in 2022, samen met de kinderen de huwelijksreis van Rob en mij naar Namibië en Botswana opnieuw gemaakt. In een jeep trokken we zonder verdere begeleiding door de wildernis en beleefden samen soms hachelijke avonturen. Zo sliepen we bijvoorbeeld met z’n vieren in een tent op het dak van de jeep toen we ’s nachts bezoek kregen van een kudde olifanten en kwamen we een andere keer uren vast te zitten in de woestijn tussen de wilde dieren. In het fotoboek van deze reis hebben we een voor ons betekenisvolle Zuid-Afrikaanse spreuk opgenomen:

‘Leef vandag so dat jij môre mooi herinneringe kan hê’

Hoe reageerden de mensen om je heen?

“Ik heb enorm veel liefde, medeleven en begrip ervaren. Ook veel hulp gekregen. Sommige vriendschappen worden heel intens terwijl andere vriendschappen langzaam verwateren. Er zijn gelukkig veel mensen die snappen wat er in je omgaat terwijl anderen dat veel minder hebben en nauwelijks beseffen wat het betekent om in je eentje alle ballen in de lucht te moeten houden.
Vanaf de ziekte van Rob is er hier een ploeg vrijwilligers nog steeds twee keer per jaar actief om onze tuin te onderhouden. Daar ben ik ze ontzettend dankbaar voor. Daar zitten vrienden van Rob bij maar bijvoorbeeld ook de vader van een vriendinnetje van een van mijn kinderen.
Ik heb een fantastische overbuurman die mij helpt met alles wat ik hem vraag en die ik ook om hulp durf te vragen. Mensen vragen wel eens hoe het nu met ons gaat. Mijn standaardantwoord is: ‘Naar omstandigheden gaat het goed.’ Helemaal goed gaat het nooit meer. Dat zou alleen kunnen als Rob er nog was en we samen onze kinderen konden zien opgroeien.”

Welke adviezen heb je voor nabestaanden maar ook voor hun omgeving? Wat helpt wel en wat zeker niet?

“Het is toch heel belangrijk om hulp te vragen, hoe moeilijk dat ook is. Persoonlijk wilde ik het liefst alles alleen oplossen maar dan loop je het risico over de grenzen van je mogelijkheden heen te gaan. Ook op mentaal vlak hebben we professionele hulp gehad maar praten met goede vrienden die Rob ook goed hebben gekend heeft mij het meeste geholpen.
Wat de omgeving betreft is het spontaan hulp bieden heel belangrijk. Kook een keer, doe de was of haal de kinderen een keer op. Ook die kleine dingen zijn heel belangrijk.
Wat zeker niet helpt is zeggen dat je er altijd voor iemand bent als je dat niet waar kunt maken. Ben eerlijk. Dat is trouwens ook een van de belangrijkste levenslessen in de communicatie met je kinderen. Blijf een eerlijk verhaal vertellen, ook als het geen goed nieuws is. Kinderen hebben het meteen door als je verdriet probeert te verbergen of als er problemen zijn. Mijn kinderen vinden het ook belangrijk dat er naar hun vader gevraagd wordt, ook al is die overleden. Zolang er nog over Rob gepraat wordt is hij er nog.”

Wat is de belangrijkste levensles die je voor jezelf getrokken hebt?

“Je moet genieten van het leven met een positieve basishouding: het glas is altijd half vol. Ik kan terugkijken op vijfentwintig mooie jaren met Rob. Natuurlijk krijg je met tegenslag te maken maar je moet altijd met twee peddels roeien.

Vorig jaar ben ik gaan trainen voor de marathon en heb ik in oktober de marathon van Eindhoven gelopen. Zowel tijdens de trainingen als in Eindhoven heb ik voortdurend naar de muziek van Coldplay geluisterd. Op de een of andere manier gaf Rob mij via die muziek de kracht.
Ook is het nodig om af en toe tijd voor jezelf in te plannen: ‘Effe Niks’ zijn voor mij gevleugelde woorden geworden.”

Wens voor de toekomst?

“Van kinds af aan heb ik de wens om eens ontwikkelingswerk in Afrika te gaan doen. Mijn dochter Nori studeert verloskunde. Ik hoop ooit samen met haar die wens te realiseren.”