Langgevelboerderij straalt sfeer en rust uit

Op Boeket, Nederweert, aan de Rosselsweg ligt deze langgevelboerderij die dateert uit eind jaren 1700. In die periode zijn er veel van dit soort boerderijen gebouwd in deze regio van Limburg en Brabant. In 1977 kochten Jos en Riek Levels-Schellekens het pand voor 170.000 gulden. “Het was een bouwval”, omschrijft Jos Levels, die er na het overlijden van zijn vrouw in 2017 is blijven wonen. Het stel heeft de boerderij rigoureus verbouwd, terwijl ze erin woonden.  Bij de verbouwing is getracht om veel van de originele elementen terug te laten komen. Hiervoor werd bouwmateriaal als bakstenen uit Frankrijk gehaald. Maar ook ramen en deuren uit de oude LTS aan de Jan van der Croonstraat zijn in de woning verwerkt.  Eind jaren ‘70 was er geen gas en geen riolering. Dat werd pas later aangelegd.

De boerderij heeft een lengte van 27 meter en een breedte van 10 meter. De afmetingen zijn een beetje standaard voor dit soort boerderijen. Het dak bestaat voor een deel uit pannen en riet. Negen rijen dakpannen aan beide zijden van het dak. Dit gaf vroeger aan dat de boer redelijk vermogend was. Pannen waren namelijk aanzienlijk duurder dan stro. Hier komt het spreekwoord ‘onder de pannen zijn’ vandaan. 

Aan drie zijden zijn de buitenmuren vervangen. Hiervoor waren de stenen uit Frankrijk bestemd. Bij het graven werd een oude fundering aangetroffen die gemaakt was van zogeheten ‘zonnebekkers’. Dit zijn stenen die gedroogd zijn in de zon. Ze werden niet gebakken maar de leem werd (vermengd met roggemeel en haver voor de stevigheid) in mallen te drogen gelegd. De leem uit het Weerterbos bleek zeer geschikt te zijn voor ‘zonnebekkers’, die in de 18e eeuw dan ook volop gemaakt werden in deze regio. De westgevel is nog intact. Hier is goed te zien dat de boerderij tot twee keer toe is opgehoogd. Voorheen stonden er beesten in de stal en had de boerderij een laag zadeldak. Na de verhoging had de woning een zolder.

De woonkamer van de woning was vroeger de stal waar koeien en varkens stonden. De keuterboer had naast vee ook landbouwgewassen op het 8 hectare groot perceel. De schouw in de woonkamer is zelf aangebracht, naar een voorbeeld en met materiaal uit Bokrijk. De schouw behoefde wel een schoorsteen die op het dak geplaatst moest worden. Tegenwoordig wordt de woonkamer – waar de originele eiken balken goed zichtbaar zijn – veel gebruikt voor intieme huiskamerconcerten.

Op de binnenplaats naast de boerderij staat een grote boerenschuur die gebouwd is in 1938.                      In 2007 hebben Jos en Riek hier een intiem theatertje gebouwd voor 90 toeschouwers, met tribunes van pallets en Perzische tapijten, en een decor van velours gordijnen. Regelmatig zijn hier kleinschalige optredens en uitvoeringen. 

Aan de zijkant in de schuur werd een origineel bakhuisje aangetroffen. Hierin werd vroeger brood en koek gebakken. Bovenop de met hout gestookte bakoven was een ruimte gecreëerd waar de knecht kon slapen. Door de warmte van de oven was het hier goed toeven.

Op de zolder zijn de originele gebinten met takken van bomen nog zichtbaar. Dit wijst erop dat deze dakconstructie meer dan 150 jaar oud is. Het zolderdak is onder de rieten kap geïsoleerd en strekt zich uit over de hele lengte van de 28 meter lange boerderij.

De tuin van de boerderij is een aantrekkelijke plek. Bij aankoop was het ruime perceel een grote wei met slechts een boom erop. De bewoners hebben er na de verbouwing een prachtige siertuin van gemaakt en veel bomen aangeplant die nu, 45 jaar later, groot en volwassen zijn. De tuin die in alle jaargetijden boeiend is, biedt ook de mogelijkheid om buitenvoorstellingen vanuit het theater te verzorgen.

Bij graafwerkzaamheden op de binnenplaats werd een 6 meter diepe oude waterput aangetroffen. Deze is blootgelegd en bovengronds opgemetseld. Diep in de put is het grondwater zichtbaar.