Jan Manders in Shanghai: ‘Ik heb altijd de grenzen opgezocht’

“Als ik hier blijf, vind ik nooit een vriendin waarmee ik gelukkig ga worden.” Tien jaar geleden waren dat de gedachten van Jan Manders (37) bij terugkomst in Weert, na een reis door Taiwan en Japan. Zijn relatie was net stukgelopen en hij besloot het over een andere boeg te gooien. Werkgever Philips gaf hem de mogelijkheid om naar Shanghai te verhuizen. Jan twijfelde geen moment en zei direct ‘ja’. Tijdens een hike over zeven bergtoppen in Oost-China ontmoette hij zijn vrouw Ksenia. Samen realiseren ze hun droom; het bedwingen van de zeven hoogste bergen ter wereld, verdeeld over zeven continenten.

Alleen op de wereld

Zojuist heeft Jan twee tickets gekocht voor de trein naar de WuGong-berg. Komend weekend gaat hij samen met Ksenia een tweedaagse hike van 45 kilometer lopen. Naast het beklimmen van bergen doen ze namelijk aan meerdaagse trekkingstochten in afgelegen plaatsen. Geen georganiseerde tochten over een drukke en standaardroute voor dit ondernemende stel. “We dragen een rugzak, tent, slaapzak, gasstel, eten en natuurlijk een waterfilter om water te maken. We zijn compleet zelfvoorzienend, lopen dagen zonder mensen tegen te komen en als we iemand zien dat is het een Tibetaan die met zijn kudde jakken door de bergen trekt. We leven en genieten van de omgeving van dag tot dag”, vertelt Jan enthousiast.

Zelf strijken

Jan groeide op in het buitengebied van de Groote Peel. Zijn ouders hadden een boerenbedrijf met varkens. Jan en zijn vijf zussen (waarvan één tweelingzus) leerden van jongs af aan om hun zaakjes op orde te hebben en zelfstandig te zijn. “Als ik met een gestreken shirt naar school wilde, dan moest ik dat zelf strijken. Ik was al vroeg een hulpje op onze boerderij en vanaf mijn dertiende had ik verschillende bijbaantjes; bij een kippenboerderij, een preiplant-bedrijf, een koeienboerderij, bij McDonalds, Guulke en de Risse. De tijd die overbleef gingen we veel stappen in de kroegen van Nederweert en Weert.”

Waar is de grens?

“Van kleins af aan was ik altijd de grens aan het opzoeken en wilde ik nieuwe grenzen maken. Bij mijn ouders: hoe ver kun je gaan met te laat thuiskomen? Op de Philips van Horne door huiswerk te weigeren (ik was dan ook meer bekend met de decaan dan met mijn mentor). Ik wilde alles het liefst zo makkelijk mogelijk doen. Talen waren voor mij te moeilijk dus die liet ik schieten. Alleen bij Jong Nederland was ik altijd super-ijverig. De zomerkampen vond ik geweldig; vuurtjes maken, hutten bouwen. Misschien is hier het ‘avontuurlijke’ voor mij begonnen.”

Van de Waag naar Shanghai

Na zijn opleiding Technische Bedrijfskunde ontdekt Jan dat ‘talen’ toch wel belangrijk zijn voor een goede carrière. Hij doet een minor Engels en schrijft zich in voor een studie (volledig in het Engels) Supply Chain Management (deels in Venlo en deels in Plymouth Engeland). Jan: “Deze studie heeft mijn wereld veranderd. Mijn interesse en motivatie waren nu wel hoog. Ik heb toen pas ervaren hoe leuk studeren kan zijn.” Na zijn studie gaat Jan op zoek naar een baan. Philips, DHL of VDL moet het worden. Jan woont ondertussen in het Waaggebouwtje aan de Langpoort in Weert. In 2013 loopt zijn relatie ten einde en maakt hij zijn eerste lange reis buiten Europa; vier weken alleen in Taiwan en Japan. Jan: “Een nieuwe, spannende wereld ging voor me open. Na een werkbezoek in Shanghai wist ik: ‘Zolang ik in Weert blijf wonen en werken in Eindhoven en mijn sociale leven zich hier in de regio afspeelt, ga ik nooit een vriendin vinden waar ik echt gelukkig mee ga worden.’ Toen heb ik op mijn werk aangegeven dat ik zoekende ben naar een baan buiten Nederland. Philips bood me de mogelijkheid om naar Shanghai te gaan. Bij aankomst, eind november, stelde ik mezelf twee doelen: vind een appartement met kamergenoten en vrienden om niet alleen oud en nieuw te hoeven vieren. Ik ben naar een bordspellen-meet-up gegaan. Daar raakte ik aan de praat met Victor, een Amerikaans-Engels docent die nog een kamergenoot zocht. Zonder het appartement gezien te hebben zei ik ja. Beide doelen bereikt in één avondje in de kroeg. Een echte aanrader als je alleen emigreert om een gedeeld appartement te zoeken!”

Op wilskracht naar boven

Jan werkt sinds 2010 voor Signify (voorheen Philips Lighting) in verschillende functies binnen supply chain (red. productieketen). Met zijn team is hij verantwoordelijk voor de planning en executie van interne en externe fabrieken in China en verschepen ze dagelijks twintig containers vol met lampen de hele wereld over. In zijn vrije tijd ontdekt Jan het hiken. “Eigenlijk is het begonnen met een bescheiden berg in Japan. Toen heb ik ervaren hoeveel voldoening het geeft om jezelf een doel te stellen, een zware rugzak om te doen, continue te lopen en dan op pure wilskracht een bergtop of een andere hike te volbrengen. Niet meer helemaal helder door honger, dorst en extreme vermoeidheid op bijna drieduizend meter hoogte en dan genieten van de meest prachtige zonsondergang. Eenmaal in Shanghai had ik ieder weekend de mogelijkheid om door prachtige onbekende gebieden te lopen. Daar werd ik uitgenodigd voor het beklimmen van de Kilimanjaro. En zoals altijd als ik gevraagd word om iets uitdagends te doen, zeg ik ja”, lacht Jan.

Zeven bergen – zeven continenten

Tijdens een van deze weekendtrips, ‘Seven Peaks, the most challenging hike of East China’, ontmoet Jan in 2017 de twee jaar jongere Ksenia uit Belarus. Zij woont sinds 2011 in Shanghai, heeft Chinees gestudeerd en werkt als accountmanager voor een IT-bedrijf. Tijdens deze hike praten ze over haar ervaringen in Tibet en Everest Base Camp en over zijn tochten in Japan en Binnen-Mongolië. Ksenia begint over haar ‘Seven Summits-droom’; het beklimmen van de hoogste berg van ieder continent. Terug in Shanghai bedenkt Jan zich geen moment. “Deze kans kon ik niet voorbij laten gaan. Ik vroeg haar uit voor een date en samen zijn we begonnen met dromen welke bergen we kunnen beklimmen.” Ze maken een planning en een financieel plan (hoeveel ze moeten sparen) over hoe ze de zeven bergen kunnen beklimmen binnen twee jaar tijd, in combinatie met hun baan. Jan. “Dit plan, uitgewerkt op een A4’tje, hebben we dezelfde avond nog ondertekend. Ons avontuur kon beginnen.”

Bevroren neus

De eerste berg die ze beklimmen is de hoogste berg van Europa Elbrus (5.642 m) nabij de grens met Georgië. Halverwege de klim omhoog wordt het weer steeds slechter en moeten ze terug naar het kamp.

Lees hier het volledige verhaal van deze klim

Jan Manders: “In Rusland nabij de grens met Georgië beklimmen we hoogste berg van Europa Elbrus. We besluiten om Elbrus vanuit het noorden te beklimmen, omdat dat meer authentiek is en we plannen het eind september 2019 omdat dit de herfstvakantie is van China. Eenmaal in Rusland blijkt de route vanuit het noorden enorm uitdagend en is eind september al buiten het seizoen, voor ons als beginnelingen een enorme uitdaging. De klim bestaat uit meerdere tussenkampen die naar het hoogste kamp leiden. Vanuit het hoogste kamp is het een lange klimtocht naar de top. Voor de klim tot aan het hoogste kamp is het vooral heel zwaar omwille van het vele gewicht dat we zelf met ons meedragen. Meestal lopen we twee keer tussen ieder kamp on het gewicht draagbaar te houden, maar in het laatste deel in de ijle lucht op bijna 4000m hoogte met een rugzak van bijna 35kg; dat is echt afzien. Vanaf het hoogste kamp is het verder acclimatiseren voor de hoogte en je mentaal voorbereiden op de finale klim. Dit terwijl je door de grote hoogte iedere nacht slecht/amper slaapt. Dan starten we onze finale klim, opstaan om 01.00 uur ’s nachts en vertrekken om 02.00 uur. Natuurlijk is het nog donker terwijl we door de sneeuw steeds een beetje verder klimmen. Tegen de ochtend, op 4800m hoogte, begint het steeds meer te sneeuwen en dan zelfs onweer. Het weer is te slecht om verder te gaan, te slecht om terug naar beneden te gaan. Dus samen met andere klimmers op de berg zoeken we een beschut deel op de berg en gaan we als pinguïns dicht bij elkaar staan. Nog steeds in de hevige sneeuwstorm springen we en zingen we samen ‘Jingle bells, jingle bells’ om warm te blijven. Na een uur klaart het op en besluiten we terug te lopen naar ons kamp. De volgende morgen proberen we het weer, nu vertrekken we zelfs om 01.00 uur. Het weer is stukken beter en langzaam maar zeker komen we dichter en dichter bij de top. Net voor de top, het steilste deel, is het echt zwaar. We maken stappen van een halve voet maar blijven gaan. Om half 12, na bijna elf uur klimmen bereiken we de top. Mijn neuspuntje is bevroren en ook onze camera’s zijn reeds bevroren, gelukkig heeft onze guide nog net voldoende batterij in zijn telefoon on één foto te maken voordat ook die telefoon bevriest. Vanaf daar beginnen we de lange wandeling terug, vermoeid maar voldaan bereiken we om bijna 19.00 uur onze tent. Tijd om te slapen met de gedachte ‘en dit nooit meer’.”

De volgende dag behalen ze de top wel, met bevroren neuspuntje en dito camera’s. Na terugkomst gaan ze slapen met de gedachte ‘en dit nooit meer’. “Maar na een tijdje worden de zware momenten lichter of vergeten en blijven vooral de mooie momenten over”, zegt Jan. “Eenmaal thuis in Shanghai kijken we alweer uit naar ons volgende avontuur; Punjak Jaya (4.884m) en Kilimanjaro (5.895m), de hoogste bergen van Australië en Afrika. Amper drie maanden later zitten we in Papua in een helikopter op weg naar Punjak Jaya basecamp.”

Nog vier te gaan

Nu ze al drie bergen hebben beklommen (van de zeven) volgt de logische maar ineens veel serieuzere stap van het plan; het beklimmen van Vinson (4.892 m) in Antarctica en Aconcagua (6.942 m) in Argentinië. Ter voorbereiding hiervan nemen ze ook nog een extra klimtraining nabij de Mont Blanc in Frankrijk. De avonturen van Jan en Ksenia zijn uitgebreid vastgelegd in een eigen videodagboek. Kijk voor de prachtige verslagen van hun beklimmingen op YouTube Jan en Ksenia.
De laatste twee bergen die hen te wachten staan, zijn Denali (6.190 m) in Alaska Noord-Amerika en natuurlijk de Everest (8.848 m) in Azië. Allebei fysiek zwaarder dan alle voorgaande bergen. Maar opeens loopt alles anders. Jan: “Terwijl we nog in Argentinië zaten bereikte ons het nieuws van een ziekte in China. Eerst besluiten we langer in Zuid-Amerika te blijven om te zien hoe dit drama zich ontwikkelt in China. Niet veel later wordt duidelijk dat onze droom niet door kan gaan. Eind februari arriveren we terug in Shanghai. Onze droom moet plaats maken voor de wereldgezondheid.”

Plannen in de ijskast

In de jaren van corona konden ze China niet in of uit, maar binnen China was het vanaf zomer 2020 tot eind 2021 betrekkelijk open met weinig reisrestricties. Zonder buitenlandse reismogelijkheden verdiepen Jan en Ksenia zich in de binnenlandse plaatsen. In plaats van het beklimmen van bergen hebben ze een nieuwe uitdaging gevonden in het maken van meerdaagse trekkingstochten, meestal in het Westen van China, door de provincie Sichuan. Een van de mooiste tochten was een tocht rond Yading Snowmountain; een achtdaagse trek, bijna continue over 4.000 m met een hoogste punt nabij 5.000 m. Jan: “Door deze ervaringen, de toenemende commercialisatie van de ‘Seven Summits’ en de recent enorme drukte op de Everest hebben we besloten nu prioriteit te geven aan lange trekking-tochten. Alhoewel we de optie voor het beklimmen van Denali in 2024 nu nog overwegen”, vertelt Jan lachend. Het bloed kruipt toch waar het niet gaan kan…

Tips voor deze rubriek? Mail deredacteur, Monique van den Brandt monique@vandenbrandt.eu