Ik zit met ‘neger’

Mag je het woord neger nog gebruiken? In Amerika is ‘negro’ besmet. Het ‘n-woord’ mag je daar niet bezigen. Ik wil absoluut niet discrimineren, maar wat moet ik dan zeggen? ‘Donkergekleurde medemens’? Dat werkt toch niet.

‘Een Chinees, een Belg en een donkergekleurde medemens zitten in een sauna …’ Of mag je geen grappen meer vertellen over Chinezen, Belgen en negers? En nu vrees ik dat ‘donkergekleurde medemens’ en ‘werkt toch niet’ in twee opeenvolgende zinnen weer tot discussie gaat leiden. Ja, ik zit ermee.

Ik heb respect voor negers. Als ik aan een neger denk zie ik een grote sterke man voor me die héél hard kan rennen. Hard fietsen dan weer niet maar ik durf me niet af te vragen waarom dát is, bang om toch weer in een discussie over het slavernijverleden terecht te komen. Ik ben zelfs een beetje jaloers op negers. Negers schijnen gezegend te zijn met hele grote. Daar kan geen blanke sabel tegenop! Is dat discriminerend als ik dat zeg? Ik zie het eerder als een compliment. Ik zou willen dat ik zo’n apparaat had. En negerin? Net zoals ik ‘een gezellige dikke boerin’ positief bedoel, zou ik dat ook van een negerin kunnen zeggen. Niet als boerin maar als negerin natuurlijk. Maar ik zit er maar mee.

Wat Zwarte Piet betreft, heb ik een duidelijke stellingname: Als er medemensen zijn die zich diep gekwetst voelen door het fenomeen Zwarte Piet, met die stereotype kenmerken zoals kroeshaar, dikke rode lippen, zwart geschminkt gezicht en oorringen, mensen die er onder lijden, er bot of subtiel mee worden beledigd, tot onderwerp van spot worden gemaakt of in verlegenheid worden gebracht, STOP ER DAN MEE! Verschuil je niet achter cultuur, traditie of volksaard. Kijk naar die medemens, toon begrip, leef je in in zijn of haar situatie en STOP ER GEWOON MEE! Een zwarte knecht van een blanke man is gewoon een discriminerend beeld hoe je het ook wendt of keert. En het kan wel zo zijn dat het kinderfeest in onze cultuur nooit zo bedoeld is maar dat verandert niets aan dit beeld. Maak er een ludieke kleurenpiet van, voor kinderen maakt het echt niet uit. Het zijn alleen volwassenen die zich om allerlei laakbare redenen verzetten tegen een evoluerende multiculturele samenleving.

En ja, we kennen allemaal wel een donker gekleurd iemand die zich totaal niet gediscrimineerd voelt maar ik wil ze de kost niet geven die er wél last van hebben, of het nu een Antilliaan, Nigeriaan, Turk, Marokkaan of een Soedanees is. Binnen al deze groepen donkergekleurde medemensen roept Zwarte Piet terecht vraagtekens op. Ook die goedbedoelde verwijzinkjes naar die guitige donkere kraaloogjes van zwarte pietjes aan het adres van kleine donkere kinderen kunnen pijn doen. Laat staan de kinderen die uitgescholden worden voor Zwarte Piet!

Zwart heeft zondermeer een negatieve bijklank. De rij voorbeelden hiervan is eindeloos: Zwartrijder, zwartkijker, zwartwerker, een zwarte bladzijde in onze geschiedenis, zwartgallig, hij staat op de zwarte lijst, zwart geld, het zwart inzien, het zwarte schaap van de familie, Swartbroek het boerengat in het buitengebied van Weert, iemand zwart maken, een zwartboek aanleggen, de pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet, iemand de zwarte piet toespelen, een zwarte kat brengt ongeluk etc.

De NOS gebruikt voortaan het woord ‘wit’ als ze blanke mensen bedoelen omdat ‘blank’ in tegenstelling tot ‘zwart’ een positieve connotatie heeft. ‘Blank’ staat voor alles wat rein, maagdelijk en kleurloos is. Wit voor blank, ik vind het prima en weg met Zwarte Piet! Maar ‘neger’ kan dat wel nog? En mag je er grappen over maken?

Ik citeer Freek de Jonge: “Tegenover mij in de treincoupé zat een neger. Een néger! Als je het omdraait krijg je ‘regen’.” Ik heb er toen hartelijk om gelachen … en nu weer.