Illustrator/tekenaar Gerard van Heugten: ‘De menselijke hand moet zichtbaar blijven dat geeft een tekening meer sfeer en gevoel’

Als ik bij Gerard van Heugten arriveer, tref ik hem al tekenend aan in zijn werkkamer. “Aan pennen en materiaal geen gebrek zoals je ziet”, vertelt hij, opgewekt wijzend naar zijn voorraad fineliners, markers en tekenpapier. De 70-jarige illustrator, geboren en getogen in Budschop, woont momenteel met zijn echtgenote in Nederweert.

“Mijn interesse voor tekenen begon al op de basisschool, ik had er best wel aanleg voor”, aldus Gerard. “Ik heb zelfs even het idee gehad om naar de Grafische School te gaan, maar mijn leraar liet me toen op niet mis te verstane wijze weten: “Daar is geen droog brood mee te verdienen!” Het is daarom bij een gedachte gebleven, maar de liefde voor het creatief bezig zijn is nooit weggeëbd.” Uiteindelijk kiest Gerard voor een carrière in de logistiek. Als transportmanager werkte hij voor enkele grote bedrijven en gaf hij daarna nog een jaar les over zijn vak. “Ik kijk terug op een hele mooie loopbaan en heb geen moment spijt gehad van mijn keuze”, zegt hij resoluut.

Oefening baart kunst

Zijn creatieve ei kon Gerard door de jaren heen kwijt bij diverse cursussen. Hij heeft met name goede herinneringen aan Stichting Vrije Uren. “Hier heb ik les gehad van Will Leenders, die zelf realistisch schilderde met olieverf. Hij liet je vrij in je werk, maar wist je heel goed te motiveren met de ogenschijnlijk eenvoudige tips die hij je gaf. Hij heeft me destijds gestimuleerd om mijn eerste olieverfschilderij op te sturen naar een wedstrijd voor amateurschilders.” Het werk van Gerard werd geselecteerd en kwam in het Gouvernement in Maastricht te hangen. “Daar werd het gestolen. Ik weet niet of ik dat als compliment moet zien, of juist niét”, vertelt hij vrolijk.

De creatieve uitspattingen van Gerard beperkten zich niet alleen tot schilderen. Zo was hij ook actief bezig met andere media, zoals keramiek, aquarel en inkt.
Op den duur nam het tekenen op A5-formaat de overhand. “Aangezien de grotere werken, met name de keramische, nogal wat plaats in beslag namen, ben ik me volledig gaan richten op het tekenen met inkt. Dit kwam tijdens de coronaperiode in een stroomversnelling terecht. Vanaf die tijd teken ik vrijwel dagelijks. Ik merk dat dit goed is voor mijn ontwikkeling. Het gezegde ‘oefening baart kunst’ is in mijn geval letterlijk van toepassing!”

Creatief realisme

Gerard probeert de werkelijkheid zo goed mogelijk weer te geven. Hij tekent hoofdzakelijk gebouwen uit Nederweert, Weert en soms uit andere (veelal Limburgse) plaatsen. Dit doet hij bewust. “Door jezelf op deze manier te beperken, leer je beter naar dingen te kijken. Het zorgt ervoor dat ik me goed kan focussen op de details. Er is overal schoonheid te ontdekken.”
Gerard over zijn werkproces: “Ik maak eerst foto’s of gebruik, in het geval van gebouwen die inmiddels afgebroken zijn, reeds bestaande beelden. Vervolgens ga ik in mijn werkkamer aan de slag. Ik streef naar een realistische weergave van wat ik zie. De schaal, de verhoudingen, het perspectief en de details; overal wordt rekening mee gehouden. Afhankelijk van de details ben ik gemiddeld twee dagen met een tekening bezig. Ik maak overigens geen fotorealistische tekeningen, er komen geen linialen of andere hulpmiddelen aan te pas. De menselijke hand moet zichtbaar blijven, dat geeft een tekening meer sfeer en gevoel.”

Urban sketching

Gerard is graag in de buitenlucht te vinden. Te voet of al fietsende is hij altijd op zoek naar mooie plekken. “Op die tochten ben ik graag bezig met ‘urban sketching’. Dit houdt in dat ik ergens in een stad of dorp ga zitten en teken wat ik op dat moment zie. Dit daagt mijn vaardigheden uit én zo ontdek ik weer mooie, nieuwe plekken.”

In de media

Gerard plaatst vaker foto’s van zijn werk op Facebook. Zowel op zijn eigen pagina als op lokale sites, zoals “Je bent pas Nederweertenaar als je…” en “Weert van vroeger”. “Soms zet ik er een beschrijving bij, of een link naar een internetpagina met uitleg over het gebouw in kwestie. Zo nu en dan post ik ook iets zonder tekst. Ik vind het leuk als mensen gaan raden om welk gebouw het gaat.”

De tekeningen van Gerard worden goed gewaardeerd. Zo zijn er meerdere tentoonstellingen van zijn werk geweest, tekent hij weleens in opdracht en krijgt hij regelmatig de vraag of zijn tekeningen gebruikt mogen worden voor websites. In 2022 heeft hij een kalender gemaakt, waarvan de opbrengst ten goede kwam aan het Klooster van de Zusters Birgittinessen.
Gerard is in samenwerking met uitgever Bart Maes van Art-is communicatie een boek aan het maken. “Dit boek zal de oudste foto’s van Weert bevatten met daarbij een tekening van de huidige situatie en tekstuele uitleg. Op die manier kan de lezer als het ware een tijdreis maken.
Dat is voor mij persoonlijk het mooie van tekeningen: ze geven een tijdsbeeld weer én vertellen hun eigen verhaal.”

Nieuwsgierig naar het werk van Gerard van Heugten?
Kijk dan eens op zijn Facebookpagina: Gerard van Heugten of op Instagram: @agvanheugten