Een Dag Met: Slachtofferhulp Nederland

Jaarlijks schakelen 200.000 mensen, die slachtoffer zijn geworden van een misdrijf, verkeersongeval of ramp, de hulp in van Slachtofferhulp Nederland. Wij zochten een gedreven vrijwilliger en een juridisch medewerker op, die een belangrijke bijdrage leveren aan het proces na zo’n ingrijpende gebeurtenis.

08.30 Jan is op kantoor in Roermond waar hij dossiers doorleest van twee nieuwe cases. Als vrijwilliger bij Slachtofferhulp werkt hij zo’n 15 uur per week binnen de afdeling Algemene Dienst waar hij psychosociale, emotionele en praktische hulp biedt aan slachtoffers. Het team Actieve Benadering belt met slachtoffers, vraagt hoe het met ze gaat en informeert hen over de dienstverlening van Slachtofferhulp. Desgewenst wordt Jan, of een van zijn collega’s, ingeschakeld om een afspraak te maken met het slachtoffer.

10.30 Sandra arriveert bij de rechtbank in Den Bosch. Als Juridisch Medewerkster bij Slachtofferhulp staat zij vandaag twee cliënten bij in een stalkingszaak. Het koppel werd gedurende een jaar gestalkt door de ex-partner van één van hen. Vooraf heeft Sandra hen geïnformeerd over hun rechten en ondersteunt hen bij het uitoefenen van deze rechten. In dit geval wenste het koppel een locatieverbod en wil de schade verhalen op de verdachte. Voor beide wensen heeft Sandra een verzoek opgemaakt en ingediend bij de rechtbank. Tijdens de zitting vandaag maakt het koppel gebruik van hun spreekrecht, dat ze vooraf met Sandra hebben voorbereid. In hun woord tot de rechter benoemt een van hen hoe hun dagelijkse leven wordt beïnvloed door de stalker: “Het sluipt langzaam je dagelijkse leven in. In het begin negeer je het en denk je dat het geen invloed heeft maar na verloop van tijd merk je dat het je leven gaat bepalen. Het gestalkt worden is een manier van leven geworden.” Na de uitspraak van de rechter gaat Sandra met haar cliënten in gesprek om de zitting te evalueren.

11.00 Jan heeft vandaag een werkbegeleidingsbijeenkomst waarin hij samen met zijn teamgenoten kennis, kunde én ervaringen deelt. Jan: “We horen veel indrukwekkende verhalen en hoewel iedereen zijn methode heeft om het professioneel te blijven benaderen, staan sommige ervaringen op ons netvlies gebrand. Zo waren we in 2014 met een team van Slachtofferhulp paraat op Vliegbasis Eindhoven, toen de twee vliegtuigen met de lijkenkisten van vliegramp MH17 arriveerden. Ik sprak er met de nabestaanden, die als lotgenoten vooral steun bij elkaar vonden. Toen de vliegtuigen landden, was het ijzig stil in de ruimte. Totdat één van hen begon te applaudisseren. Bizar en mooi tegelijkertijd. Ik krijg er nog kippenvel van.”

13.30 Sandra heeft een afspraak met een 26-jarige vrouw die slachtoffer is geworden van ernstige mishandeling: haar vriend heeft haar in armen en benen gestoken met een mes. Sandra bespreekt met haar de wensen om zowel de materiële als de emotionele schade te verhalen op de dader. Sandra: “Wat we zien in huiselijk geweld zaken is dat er bij de cliënt een conflict ontstaat tussen verstand en gevoel. Deze vrouw had flink letsel, maar voelde ook medelijden en empathie voor de dader. Ze koos er bijvoorbeeld voor om de schade niet geheel op hem te verhalen en ze overwoog hem te bezoeken in de gevangenis. Hierover ga je het gesprek aan, maar de beslissing daarover is natuurlijk aan mijn cliënt.”

14.00 Jan is op huisbezoek bij een hoogbejaarde heer die onlangs slachtoffer werd van een overval bij een pinautomaat. Jan: “Deze meneer wil vertellen over zijn nare ervaring, luisteren is in zijn geval al voldoende. Het familie en vriendennetwerk van onze cliënten is in het verwerkingsproces natuurlijk van grote waarde en daar vragen we dan ook altijd naar. We reiken onze cliënten praktische tips en tools aan om de stressreacties te verminderen en vervolgens op eigen kracht verder te kunnen. ”Dat elk mens uniek is in zijn emotionele reactie op de uiteenlopende incidenten wordt dagelijks duidelijk. Het maakt het werk afwisselend en boeiend. Je weet van tevoren nooit wat je kunt verwachten.”

15.15 Sandra is op het politiebureau in Maastricht, waar ze werkt vanuit de ZSM-werkwijze (Zorgvuldig, Snel en op Maat). Sandra heeft de taak een advies aan de officier van justitie uit te brengen over de gevolgen voor het slachtoffer en zijn of haar wensen. Ze geeft haar cliënten uitleg over het strafproces en de rechten die het slachtoffer heeft.

16.30 Jan maakt afspraken met cliënten en schrijft de rapportages van zijn huisbezoeken. Daarnaast geeft hij als mentor begeleiding aan nieuwe vrijwilligers die bezig zijn met de opleiding. De opleiding bestaat uit een aantal online modules, werkvloeropdrachten in de praktijk en vaardigheidstrainingen en wordt door de eigen academie van Slachtofferhulp aangeboden.