Een Dag Met: Sam Fiers

Als jong ventje was hij al altijd buiten, ging hij vissen, of trok hij de bossen in. Later studeerde hij Watermanagement en bereisde hij de wereld om zijn kennis te verbreden. Zijn voorliefde voor de natuur en met name het water staat in zijn leven altijd centraal. Zijn baan als projectleider en technisch manager bij Waterschap Limburg is er een die hem daarom bijzonder goed past.

Sam (31): “Bij Waterschap Limburg houden we ons dagelijks bezig met het beheer van water in de breedste zin van het woord. We zorgen ervoor dat we voldoende water hebben, dat we niet te veel water hebben én dat we op een gezonde manier van het water kunnen genieten.” 

Europese afspraken

Ons klimaat verandert, met als gevolg meer extreme droogte en grotere wateroverlast. Daarbij stelt de Europese Kaderrichtlijn Water dat in 2027 ons watersysteem op orde moet zijn. Dit vereist ecologisch en hydrologisch herstel van oppervlaktewateren.

Tungelroyse Beek als ‘hermeanderproject’ met een bijzondere ontdekking

Sam is als projectleider technisch management onder andere verantwoordelijk voor verschillende beekherstelprojecten. Sam: “Vroeger werden rivieren en beken, die van oudsher veel meanders (kronkelingen) kenden, uit praktische en economische overwegingen zoveel mogelijk gekanaliseerd en rechtgetrokken. Zo kon men optimaal gebruik maken van het land en werd water zo snel mogelijk afgevoerd. Tegenwoordig is men daarvan teruggekomen. Wij als de lage landen hebben veel water van andere landen te verwerken via de Noordzee, de Rijn en de Maas.  Water langer vasthouden en afvoeren op een veilige manier is dus erg belangrijk. Daarom is Nederland vele dijken en sloten rijk. Waterschap Limburg houdt zich ook bezig met de waterkwaliteit ten behoeve van de leefbaarheid van mens, dier en plant. Samen met mijn team houd ik me dus veel bezig met grote en kleine beekherstelprojecten. Een heel bekend voorbeeld van zo’n beekherstel-operatie is die van de Tungelroyse Beek. Ruim twintig jaar geleden begon het waterschap er met de sanering en herinrichting van de beek. Over een lengte van dertig kilometer werd in de afgelopen jaren gefaseerd gewerkt aan het terugbrengen van oorspronkelijke meanders, het verwijderen van verontreinigde grond, het aanpassen van het waterpeil, het terugdringen van riool-overstorten, verbetering van de leefbaarheid en recreatieve mogelijkheden, verbeteren van de landbouwstructuur en realisering van de ecologische hoofdstructuur. De Tungelroyse Beek is nu weer een slingerende beek en een leefgebied voor tal van planten en dieren. Een mooie bijkomstigheid was hier dat er bijzondere resten van een Romeinse Brug uit 27 na Christus zijn opgegraven. De brug is op die plek herbouwd en toegankelijk voor recreanten. Zeer de moeite waard om eens te gaan bekijken.”

Samenwerking en verbinding

“Hoewel ik het technische aspect van de projecten voor mijn rekening neem, werk ik nauw samen met een hydroloog, een ecoloog, een beheerder en een omgevingsmanager. Samen met hen maak ik het plan compleet ten behoeve van het herstel van het watersysteem, de natuurontwikkeling, maar ook de recreatieve ontwikkeling. De hydroloog als waterspecialist ziet erop toe dat de waterkwantiteit optimaal is en we zowel met te veel als te weinig water uit de voeten kunnen. Maar ook de ecoloog die het landschap en de daarin levende organismen op zijn duimpje kent en de biodiversiteit beschermt, voeden mijn keuzes voor het maken van het technische ontwerp en de technische werkomschrijving voor de aannemer. Ook de omgevingsmanager, die de contacten onderhoudt met derden die (in)direct betrokken zijn bij het project, zoals bijvoorbeeld gemeenten, natuurorganisaties, burgers, of agrariërs, zijn voor mij belangrijke spelers in het omgevingsproces rondom het beekherstelproject.

Voor het waterschap is verbinding met omwonenden en andere belanghebbenden zeer belangrijk. Onze plannen hebben uiteraard een impact op hen. Voor beekherstelprojecten kopen we bijvoorbeeld omliggende percelen op en de veranderingen in het gebied hebben invloed op de leefbaarheid in de omgeving. Om mensen de kans te geven van zich te laten horen, worden onze plannen openbaar gemaakt en kunnen mensen desgewenst hun mening geven en vragen stellen via de formele weg, maar ook tijdens info- en meedenk-avonden of gewoon in een keukentafelgesprek. Vanmiddag heb ik bijvoorbeeld een gesprek met een inwoner van een Limburgs dorp waar een vispassage wordt aangelegd, onder andere ten behoeve van de vispopulatie aldaar. Deze meneer legde contact met Waterschap Limburg en stelde enkele kritische vragen. Met die meneer ga ik graag in gesprek om uitleg te geven over de keuzes die gemaakt zijn.”

Pompopstelplaatsen

Sam: “Naast beekherstelprojecten houden we ons momenteel ook bezig met het aanleggen van pomp-opstelplaatsen in Limburg. Zo ook bij het kanaal ter hoogte van Weert en Kelpen-Oler. Tijdens de wateroverlast van 2016 bleek het op een aantal locaties in Limburg noodzakelijk om water uit de watersystemen weg te pompen van en naar nabijgelegen kanalen, om zo de waterstanden te kunnen verlagen, verdere wateroverlast te voorkomen en de druk op de watersystemen te verlagen. Om bij deze situaties in de toekomst sneller te kunnen handelen en dreigende wateroverlast sneller te kunnen aanpakken, zijn er leidingen aangelegd waardoor het pompen relatief eenvoudig, snel en dus efficiënt kan gebeuren. Ik coördineer de werkzaamheden en werk samen met verschillende disciplines.  Na oplevering van het project worden er ook oefeningen uitgevoerd, waarbij er wordt gewerkt met de pomp-opstelplaatsen.”

Water is ‘my middle name’

Sam is voor zijn werk geregeld in de buitenlucht. En ook privé staat hij te popelen om zijn hobby, reizen, weer op te pakken. Sam: “Nederland is een land met oneindig veel mogelijkheden in de prachtige natuur die het rijk is. Toch ga ik als het weer mogelijk is, graag met mijn gezin op reis door Europa. En maak ik hopelijk ook weer eens een duik in het diepere zoute water, het liefst met mijn favoriete dier: de haai!” 

Tot slot

Vroeger wilde hij boswachter worden.  Het meest trots is hij wanneer hij werk doet waar alles en iedereen beter van wordt, de natuur, de recreant tot de kleinste kriebelbeestjes op de bodem van de beek. Over tien jaar kijkt hij terug op vele mooie fysieke veranderingen in de Limburgse leefomgeving. Hij hoopt dat we met z’n allen slimmer, schoner en minder consumeren. En hij nodigt de lezers uit om eens de onderhoudspaden van het waterschap te volgen. Je kan er heerlijk struinen. 

Tips voor deze rubriek?
Mail de redacteur, Maartje Derckx maartjederckx@hotmail.com.