Edwin Briels in Yangon (Myanmar): ‘Er is nog veel werk te doen in Myanmar’

Na zijn opleiding bleek Edwin Briels (48) uit Stramproy een ‘jack of all trades’ te zijn, oftewel een manusje-van-alles. Met zijn brede kennis en interesses zwierf hij de wereld over en ontdekte landen en culturen om uiteindelijk in Myanmar zijn thuis te vinden. Covid en een gewelddadige staatsgreep hebben het land nu op z’n kop gezet. Edwin: “De militairen willen de macht maar zijn niet capabel om het land te leiden. Mensen worden lukraak gearresteerd, huizen platgebrand en de waarde van de lokale valuta en de inkomsten voor burgers verdwijnen als sneeuw voor de zon.”

Komend jaar wordt zwaar

De maanden september en oktober was Edwin weer even terug in Stramproy, ‘beej pap en mam in Roy’, om op adem te komen. En om nieuwe energie op te doen om er het komende jaar weer tegenaan te gaan. Want dat dit ook weer een zwaar jaar gaat worden, staat vast. Edwin: “Vanwege Covid werden alle toeristische activiteiten van mijn bedrijf stopgezet en in Myanmar is er nul vergoeding van de overheid. Maar wat nog veel erger was, is de gewelddadige ‘coup d’etat’ (staatsgreep) die sinds 1 februari gaande is; de militairen hebben de macht overgenomen, iedere tegenstander is gearresteerd, gemarteld en soms ook gedood, media zijn dicht, veel ambtenaren staken, de grenzen zijn dicht, de valuta is met zestig procent gedevalueerd en banken functioneren niet meer. Daarbij zijn er dagelijks bomaanslagen van het verzet tegen de militairen. Met ons bedrijf steunen we de bevolking zoveel mogelijk”, legt Edwin uit. Sinds tien jaar heeft Edwin een eigen bedrijf Exploration Travel, dat tot aan het begin van Covid rondreizen door Myanmar organiseerde voor touroperators uit de hele wereld. Daarnaast bouwde hij een ecolodge die net voor Covid openging en helaas na drie maanden alweer dicht moest. Ook is hij eigenaar van een bedrijf dat fietstochten in Myanmar organiseert. Maar door corona zijn er geen toeristen en ligt alles stil.

Zelf nadenken

Reislustig en ondernemend was Edwin altijd al. Op jonge leeftijd begon hij al met bijbaantjes onder andere bij ’t Vosseven in Stramproy en kreeg hij veel verantwoordelijkheid en de vrijheid om zijn eigen keuzes te maken. Edwin: “Terugkijkend realiseer ik me hoeveel geluk ik heb gehad om in zo’n veilige en stimulerende omgeving te zijn geboren. Zowel op basisschool St. Jan in Stramproy als op de Philips van Horne ben ik door leraren en leraressen gestimuleerd om te leren maar vooral ook om zelf na te denken, kritisch te zijn en beslissingen te nemen. Daarnaast hebben mijn ouders me altijd de kans gegeven om m’n eigen plan te trekken. Ook toen ik, ik was net achttien jaar, zei dat ik helemaal alleen naar Frankrijk ging om daar twee maanden te werken. Ze hebben me altijd veel vrijheid gegeven”, zegt Edwin trots.

Psychische hulp voor Birmezen

Edwin volgde de opleiding Facility Management in Heerlen. Zelf zegt hij daarover: “Het is een opleiding met heel verschillende vakken; van psychologie tot koken, van communicatie tot economie & management en van bouwkunde tot personeelszaken en recht. Ik heb er veel geleerd en kom nog regelmatig dingen tegen die ik nodig heb in mijn werk in Myanmar. Bijvoorbeeld bij het bouwen van een ecolodge op een afgelegen plek aan het strand of bij het structuren van een bedrijf dat psychotherapie en psychische begeleiding aanbiedt.” Dat laatste bedrijf heet Counselling Corner en is opgezet door de partner van Edwin; Aung Min Thein (44). Edwin: “Aung Min Thein heeft een passie voor psychologie en hij heeft drie jaar geleden een Master in psychotherapie gedaan in Sydney. Bij terugkomst in Myanmar heeft hij Counselling Corner opgezet; dit is een organisatie die de psychische situatie in Myanmar wil verbeteren. Dit doen ze door het helpen van mensen met psychische problemen, het opleiden van andere therapeuten, het geven van interviews op televisie en het houden van webinars en workshops. Maar ook door sommige service gratis aan te bieden aan mensen die dat eigenlijk niet kunnen betalen.” Omdat het toerisme nu helemaal gestopt is door corona en de staatsgreep, is Edwin en een gedeelte van zijn toerisme-personeel vanaf 1 februari fulltime aan de slag gegaan bij deze organisatie. Hij houdt zich bezig met management, communicatie, administratie, verkoop, marketing en PR.

Niet in het openbaar

Edwin en Aung Min Thein wonen in Yangon, de vroegere hoofdstad en nog steeds de grootste stad van Myanmar. Tot zes maanden geleden woonden ze in een zelf opgeknapt loft in een koloniaal pand in een van de kleine straten in downtown Yangon. Edwin: “Erg leuk om in de binnenstad te wonen maar we hebben besloten om te verhuizen naar een appartementencomplex aan de rand van de binnenstad. Hier zijn we er meer zeker van dat we vierentwintig uur per dag elektriciteit en water hebben. Bovendien is het ook wel erg lekker een frisse wind te hebben (we wonen op de twaalfde verdieping), met een uitzicht over de bomen en is het heerlijk om ‘s ochtends niet meer de buren te horen rochelen in de badkamer”, vertelt Edwin lachend. “We zijn al vijftien jaar samen en we zijn een echt team; beiden heel verschillend in sommige opzichten maar ook wel weer helemaal eens over wat we belangrijk vinden in het leven. Het is niet altijd gemakkelijk om samen te wonen in een land waar officieel nog steeds strenge straffen staan op homoseksualiteit (met dank aan de oude Britse wetgeving!) maar tegelijkertijd is de Birmese bevolking erg open en vooral gedogend zolang mensen maar niet in het openbaar genegenheid tonen (maar dat geldt zowel voor hetero- als homokoppels).”

Geen toeristen maar gasten

Myanmar werd Edwins favoriete land vanwege de lokale mensen; supervriendelijk, ondernemend en op zoek naar verandering. Edwin: “De mensen hier zijn nieuwsgierig, willen vooruitgang en willen ook nieuwe dingen proberen. Birmezen zijn niet overdreven onderdanig en al helemaal niet opdringerig. Ze zijn supervriendelijk naar buitenlanders; in het Birmees is er geen woord voor ‘toerist’, er is alleen maar een woord voor ‘gast’. Er zijn hier veel minder regeltjes dan in Nederland en dat vind ik wel prettig. De overheid reguleert vrij weinig en dus moet je onderling ervoor zorgen dat iedereen tevreden is. Het is makkelijk wonen en werken. Daarnaast gaan dingen vaak veel sneller in Myanmar. Omdat er weinig regels zijn en omdat mensen geen grote financiële buffers hebben, worden vaak snel beslissingen genomen; een appartement kopen kan in één dag geregeld zijn en een bruiloft wordt slechts een week van tevoren aangekondigd”, geeft Edwin als voorbeeld.

Terug naar af

De staatsgreep van 1 februari heeft het hele land op z’n kop gezet. Edwin ziet het met lede ogen aan: “Het land ging net de goede richting op sinds de democratische verkiezingen van zes jaar geleden. Alles ging erop vooruit; media, internet-vrijheid, scholing, medische zorg, infrastructuur en economie werden beter. Zelfs de gemiddelde levensverwachting van de Birmees ging er met bijna vijf jaar op vooruit naar zevenenzestig jaar! Dit alles werd tenietgedaan met de ‘coup d’etat’ van de militairen die de macht willen maar niet capabel zijn om het land te leiden. Sinds 1 februari rijden militairen met geweren door de straten, zijn er razzia’s, werken de banken niet meer (en dus kun je niet je eigen geld van je rekening afhalen), zijn de prijzen met dertig tot veertig procent gestegen, zijn scholen dicht, treinen rijden niet meer, veel ambtenaren staken (en worden daarvoor gevangen genomen of gaan onderduiken), de grenzen zijn dicht, de waarde van de lokale valuta is met zestig procent gedaald en niemand betaalt nog belasting of zelfs de elektriciteitsrekening uit protest tegen deze coup d’etat. Er zijn geen kranten meer, radio en TV zijn gesloten door de militairen. De verzetsstrijders in ieder dorp en stad worden steeds sterker en plaatsen bommen op militaire plekken. Militairen, verklikkers en mensen van de politie worden geliquideerd door het verzet dat massaal gesteund wordt door de lokale bevolking. We horen bijna dagelijks dat het leger lukraak mensen in dorpen arresteert of huizen platbrandt als vergelding.”

Geld voor voedsel

Covid maar ook de coup d’etat heeft ernstige gevolgen voor het dagelijkse leven van de bevolking van Myanmar. Het blijkt dat mensen niet genoeg geld hebben om eten te kopen en hun familie te voeden. Edwin heeft samen met zijn medewerkers gekeken hoe ze het beste konden helpen. Ze benaderden oud-reizigers en reisorganisaties voor hulp. Edwin: “Veel van onze relaties vroegen al hoe ze konden helpen. Een bedrag van honderd euro is genoeg om een familie van vier personen voor een maand van eten te voorzien. Ook veel mensen uit Stramproy hebben gedoneerd (na artikelen in samenwerking met de Culturele Werkgroep Stramproy). We hebben diverse inzamelingsacties gehouden en inmiddels hebben we al meer dan 140.000 maaltijden voor mensen in het hele land kunnen financieren. Al het eten wordt van lokale boeren in de omgeving gekocht en dus helpen we ook nog eens de boeren”, vertelt Edwin.

Lezers die een bijdrage willen leveren, kunnen geld storten op de gofundme campaign van Edwin: www.gofund.me/565572dd Of mail naar: edwin@exploration.travel
U ontvangt dan de bankgegevens en krijgt achteraf een foto toegestuurd van de familie die het voedselpakket heeft ontvangen.

Hoopvol

Aan het einde van ons interview zegt Edwin hoopvol: “Ondanks de slechte situatie op dit moment blijf ik optimistisch en denk ik dat de revolutie van de bevolking uiteindelijk zal winnen; dat er dan een betere democratie ontstaat en dat er meer saamhorigheid is tussen de meer dan honderd verschillende bevolkingsgroepen die in dit prachtige land wonen.”