“De jeugd bewust maken van de natuur is een prachtige uitdaging”

“Wereldwijd komt er steeds meer aandacht voor het klimaat en de natuur. Met elkaar moeten we ons bewust zijn van hetgeen de natuur ons te bieden heeft en dat we daar zuinig op zijn”, zegt wethouder Lizbeth Steinbach van de gemeente Weert. “Die bewustwording krijgt in Weert steeds meer podium. Op meerdere vlakken wordt er samengewerkt tussen de gemeente, scholen, natuurorganisaties en het Bibliocenter, met als doel meer aandacht voor de (duur woord) natuureducatie.” In dit artikel gaan enkele partijen in op deze vrij unieke vorm van samenwerken.

Samen met scholen

Een van de aanjagers is dus wethouder Lizbeth Steinbach (onder andere verantwoordelijk voor duurzaamheid en onderwijs) die namens de gemeente Weert het belang van natuureducatie uitdraagt. “In de natuur kunnen mensen ervaren wat natuur echt is, welke dieren en planten er leven en welk nut het heeft voor onze economie, gezondheid en welzijn. Maar natuureducatie laat je ook zien waar ons voedsel vandaan komt en welke weg het aflegt voor het in de winkel ligt.                 
Gelukkig werken we goed samen met de scholen in onze gemeente. Zo zijn we met de scholen bezig, bijvoorbeeld in de vorm van Tiny Forests die aangelegd zijn, of ‘groen-blauwe-schoolpleinen’ met water, struiken en bomen. Kinderen zo spelenderwijs kennis laten maken met natuur en hen er op die manier bewust van laten worden, is een prachtige uitdaging. Ook de Junior Energiecoach en Junior Klimaatcoach spelen een rol in deze projecten en bij de bewustwording bij kinderen”, licht de wethouder toe.

Als kind keek ik al naar de spotjes van ‘Verbeter de wereld begin bij jezelf’

Ontdek de bermen      

Een ander bijzonder voorbeeld van natuureducatie is de samenwerking van de gemeente met het Bibliocenter. Samen is het project ‘Heel Weert Observeert’ gestart, met als doel om de soorten planten en dieren in de Weerter bermen in kaart te brengen. Ruby van Dijck is programmamaker bij het Bibliocenter en betrokken bij dit lokale initiatief. “In Weert hebben we een stadsecoloog die heel graag de biodiversiteit in onze bermen in beeld krijgt, zodat we weten hoe we ervoor staan én of het met de unieke soorten in de bermen goed gaat. In z’n eentje is dat onbegonnen werk, vandaar dit project. Via de app Obsidentify kan iedereen bijdragen aan dit onderzoek. Mensen worden gevraagd om met die app foto’s te maken van planten, bloemen of dieren die ze in de bermen aantreffen. Die foto’s komen direct bij onze stads-ecoloog Benjamin van Leeuwen terecht. Hij gaat op basis van die foto’s analyses maken en stelt vast wat er nodig is om biodiversiteit te versterken. ‘Welke soorten moeten we beter beschermen,  of welke soorten zijn bijzonder en uniek en moeten we de kans geven om uit te breiden?”

Ondersteuning en uitleg

“Op deze laagdrempelige manier willen we tot eind augustus 6000 foto’s binnenkrijgen. En iedereen kan dit doen, het is voor alle leeftijden. Ik geef elke dinsdag tussen 15.00 en 16.30 uur ondersteuning bij het gebruik van deze app in de Koffieboekerij van het Bibliocenter. De komende weken gaat Benjamin ook regelmatig het veld in voor zeer interessante plantwandelingen in en over de natuur. Deze activiteiten zijn een mooie manier om de natuur te ontdekken en te leren. En dat sluit perfect aan bij de doelstelling van het Bibliocenter, ontdekken en leren”, aldus de enthousiaste Ruby. “In die periode tot eind augustus zijn er ook creatieve kinderworkshops, geïnspireerd door de natuur, zoals bijvoorbeeld ‘schilderen als van Gogh’ met veel bloemen en kleuren en ‘het maken van natuurhangers’. We staan op de weekmarkt en gaan op stap met de verhalenfiets om in het park te vertellen en voor te lezen. Meer over dit project en de activiteiten is hier te vinden.

Jongeren krijgen een stem

Wethouder Lizbeth Steinbach is zeer positief over dit project. “Een mooie vorm van natuureducatie, van jong tot oud. Het is prachtig om te ontdekken hoe bijzonder onze bermen en bossen zijn, en daardoor gaan we het ook meer waarderen. En dat sluit aan bij de groeiende aandacht die op scholen wordt besteed aan milieu, klimaat en energieproblemen. De problemen zijn mondiaal maar het besef begint lokaal, en gelukkig wordt dat leerproces alsmaar verder uitgerold. Kinderen krijgen en pakken steeds meer een rol omdat zij de toekomst van onze aarde in handen krijgen. Zo wordt er in oktober voor de derde keer een Jongeren Klimaatmaand gehouden in Weert, waarin een klimaattop wordt nagebootst waar jongeren actief mee kunnen discussiëren over actuele thema’s.”

Een goede toekomst voor jongeren gaat verder dan mijn portefeuille 

Natuur- en Milieucentrum

De wethouder vervolgt: “Waar Weert ook trots op kan zijn is het NMC, Natuur- en Milieucentrum.  Dit educatieve centrum bestaat inmiddels 30 jaar, is twee jaar geleden verbouwd en uitgebreid en de afgelopen maanden is de expositieruimte volledig vernieuwd. Dit weekend – 29 juni – is de officiële opening.”

Rocco Blommers is bestuurslid van de stichting NMC en licht het doel van deze organisatie toe. “Het NMC is een bezoekerscentrum dat elke dag open is en mensen informeert óver en enthousiast maakt vóór de natuur in onze regio. Dat gebeurt met een tentoonstelling die volledig vernieuwd is, maar ook met lessen voor scholieren van basis- en voortgezet onderwijs, middels activiteiten in de natuur maar ook in onze geweldige tuin, de bijenhal, het snuffelpad en binnen bij het doe-plein.Veel via echte beleving, weinig virtueel. Vooral ervaren in de praktijk, gericht op het beleven. ‘Handen in het zand en laarzen in de modder’. We willen op die manier mensen bewust maken en inspireren.”

Spelenderwijs

Rocco vertelt trots verder: “En het bezoekersaantal groeit nog steeds. Jaarlijks krijgen we circa 40.000 mensen binnen. Het centrum wordt gedragen door 11 kernpartners (groenverenigingen) uit Weert e.o. en wij zijn trots op onze medewerkers en de ruim 70 vrijwilligers die het NMC draaiende houden. Alles in samenwerking met onze belangrijkste partner de gemeente Weert die natuureducatie erg belangrijk vindt. Onze nieuwe expositie is gericht op de acht verschillende landschapstypes in GrensPark Kempenbroek. Op verschillende grote eiland-tafels zijn deze uitgebreid toegelicht, waarbij de bodem, de dieren- en plantensoorten en de natuursamenstelling te zien zijn. Die verschillen zijn bijzonder maar vaak herkenbaar voor de bezoeker. 

In het centrum en het lesprogramma wordt ook spelenderwijs gewezen op het belang van duurzaamheid, milieu en natuur. Daar is met de verbouwing van ons gebouw natuurlijk zoveel mogelijk rekening mee gehouden bij het gebruik van materialen. Met hele grote raampartijen is er een heel directe visuele verbinding met de tuin gemaakt zodat binnen en buiten altijd met elkaar verbonden zijn.

Ook nieuw in ons centrum is het VVV-inspiratiepunt waar tal van tips en suggesties beschikbaar zijn voor leuke (natuurlijke) activiteiten in de regio.  We willen iedereen uitnodigen om eens een bezoek te brengen aan het vernieuwde NMC, want als je hier geweest bent, ga je echt anders naar de natuur kijken”, sluit Rocco af.

Onze stadsecoloog is een wandelende encyclopedie

Laagdrempelig

Mooie voorbeelden van de manier waarop Weert de handen in elkaar steekt wat betreft natuureducatie. De wethouder is er blij mee. “Vanuit mijn portefeuille ben ik volop bezig met de energietransitie. Alle activiteiten samen, zoals in dit artikel benoemd, dragen bij aan vooruitgang en verbetering. Duurzaamheid en milieu zijn echt geen hypes; jij en ik hebben er elke dag weer mee te maken. Door kleine veranderingen in je dagelijks leven aan te brengen, kun je bijvoorbeeld al bijdragen aan een beter milieu.  En vanuit mijn rol als wethouder wil ik deze zaken uit blijven dragen en in gang zetten. Want aan een eerlijker, kansrijk en groener Weert en daarmee de wereld, kunnen we allemaal bijdragen. Door ons gedrag beetje bij beetje te veranderen en ervoor te zorgen dat alle Weertenaren mee kunnen doen, zetten we samen grote stappen”.

“En de jeugd bewust maken van de natuur is een prachtige uitdaging”.