Dappere vrouwen uit Oekraïne

De eerste weken liet ze de tassen met kleren nog maar ingepakt staan. ‘Dan zijn we snel klaar als we terug kunnen’, aan het woord is Yuliia. We leerden elkaar kennen in het voorjaar van 2022 tijdens de Nederlandse les op de voormalige Van Horne Kazerne waar de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne door de gemeente Weert is gehuisvest. Bibliocenter Weert initieerde hier Nederlandse lessen door taalvrijwilligers. Samen met taalvrijwilligster Eveline Hendrikx (44) uit Stramproy brachten we Lubna, Viktoriia en Yuliia de eerste Nederlandse woorden bij. ‘Dankjewel – spasiba, goed – charasho’. Waarom is het niet ‘het koe’ en ‘de paard’ en wat betekent ‘er’? Na enkele weken ging Lubna terug naar Oekraïne en door omstandigheden geven Eveline en ik niet meer op de kazerne maar op persoonlijke titel en privé Nederlandse les aan Yuliia (44) en Viktoriia (39).

Raketten op Odessa

Yuliia Shakina die oorspronkelijk uit Kherson komt en laatstelijk in Odessa woonde, bracht samen met haar kinderen Sasha (13) en Sonia (9) en anderen tien dagen door in een schuilkelder. Vooral de kinderen hadden het zwaar, ze huilden veel, waren voortdurend misselijk. Ze aten niet en sliepen nauwelijks. Als gevolg van de stress begon het haar van Sonia uit te vallen. ‘Via de telefoon had ik contact met mijn man maar ook met mijn schoonzus die al jaren in Nederland woont. Zij bleef maar zeggen dat we weg moesten gaan uit de oorlog en naar haar moesten komen. In die kelder hebben we een plan bedacht hoe te vluchten. De vrouwen zouden met de kinderen in auto’s naar de grens van Roemenië rijden. Tot die dag had ik nog nooit over een autosnelweg gereden maar ik had maar één doel: mijn kinderen in veiligheid brengen. Terwijl raketten op Odessa werden afgevuurd, gingen we op weg en bereikten we de grens waar een enorme file stond. Hier hebben we wel twintig uur gestaan. Ondertussen had ik wel contact met mijn schoonzus die vanuit Nederland op weg was naar diezelfde grens om ons daar op te halen. Zo zijn we samen naar Nederland gegaan’, vertelt Yuliia in goed verstaanbaar Nederlands.

Yuliia heeft met haar kinderen, haar schoonmoeder (83), hun hond en twee katten een veilig onderkomen gevonden in het huis van haar schoonzus en later in het huis van vrienden van haar schoonzus.

Huizen in brand

Toen het oorlogsgeweld losbarstte bleef Viktoriia Rozhanska (39) in Marioepol. Viktoriia: ‘We dachten dat het na een week wel afgelopen zou zijn. Helaas werd de situatie steeds gevaarlijker. Er was bovendien geen elektriciteit en geen water en het was koud. We sliepen met onze jassen aan en mutsen op. Wij woonden op de zesde etage, we durfden nauwelijks in huis te blijven, om ons heen waren huizen gebombardeerd. Naar de schuilkelders durfden we ook niet omdat er al kelders waren ingestort waarbij mensen waren omgekomen. We maakten buiten vuurtjes om warm te blijven en eten te koken terwijl raketten overvlogen. Mijn ouders wonen aan de overkant van de straat maar ik kon geen contact met ze krijgen via de telefoon. Heel soms durfde ik te gaan kijken of ze oké waren. Dat was een hartverscheurende trip, huizen stonden in brand en dode buurtbewoners lagen op straat. Heel af en toe had ik contact met mijn man die op zee was. Ik vertelde hem dat het goed met ons ging. Een broer van mijn man hakte uiteindelijk de knoop door om weg te gaan. Het was een afschuwelijke tocht. Het leek wel een film, een horrormovie dan. We hadden honger en onze kleren waren vuil. Toen we onderweg in een winkel broodjes wilden kopen, waren die al verkocht aan de Russische soldaten en hebben we maar koekjes en chips gekocht. In bezet gebied vonden we een hotel waar we eindelijk konden douchen. Uiteindelijk ben ik samen met mijn zoon Slavik (15) in Polen aangekomen in een vluchtelingenkamp. Van hieruit vertrokken bussen, we mochten een land kiezen en zo kwamen we eerst in Bergen terecht en later op de kazerne in Weert.’

Deze twee dappere vrouwen staan symbool voor zoveel andere mensen die in Weert en Nederweert en overal elders veiligheid hebben gevonden. Zij vertelden hun verhaal waarbij veel emoties loskwamen en ook tranen vloeiden. Ze zijn erg dankbaar voor alle hulp en sympathie die ze ervaren. Ze zijn veilig, het gaat ‘goed’ met hen en de kinderen … hun hart is in Oekraïne.

In de vroege ochtend van 24 februari 2022 vielen Russische troepen vanuit de Krim, Belarus en het oosten van Rusland, buurland Oekraïne binnen. Voor de oorlog telde het land 44 miljoen inwoners. De cijfers over het aantal mensen dat is gevlucht lopen uiteen. Recente publicaties (UNHCR) spreken van 12 miljoen vluchtelingen. Ongeveer 93.000 mensen worden opgevangen in Nederland. In Weert verblijven op dit moment 270 mensen in de gemeentelijke opvang en 116 in particuliere opvang. In Nederweert gaat het om 32 mensen in de gemeentelijke opvang en 90 personen particulier.
bron: gemeenten Weert en Nederweert