‘Bouwen is geen verdienmodel, maar een maatschappelijke opgave’ 

Weert op schema voor realisatie van nieuwe woningen

In de gemeente Weert wordt al jaren veel gebouwd, verbouwd en ontwikkeld. Het draagt allemaal bij aan de groei van het aantal nieuwe woningen. Dit past binnen de ambitie van het gemeentebestuur. Bij het aantreden van dit college van burgemeester en wethouders is vastgelegd dat er gedurende vier jaar 1000 woningen gerealiseerd worden. Met 291 woningen in 2022 en een groot aantal projecten in uitvoering ligt dit perfect op schema. 

Het kabinet presenteerde vorig jaar het streven om vanaf 2022 t/m 2030 900.000 woningen te realiseren in ons land. Dat zijn er 100.000 per jaar. Een grote uitdaging, mede gezien de stikstofproblemen waar bouwers tegenaan lopen. Het plan van het kabinet sluit aan bij de ambitie van Weert om gedurende de komende raadsperiode (tot 2026) 1000 woningen te realiseren en de plannen voor nog eens 1000 woningen in voorbereiding te hebben om te kunnen uitvoeren vanaf 2026.

Gecontroleerde groei

Verantwoordelijk wethouder Wendy van Eijk en haar beleidsadviseur Marian Arts zijn enthousiast over de voortgang van deze ambitieuze plannen. Wendy: “Het wordt steeds lastiger om het tempo erin te houden. Je loopt tegen zoveel zaken aan: wetgeving, juridische procedures en tegenwoordig de beperkingen door de stikstofuitstoot. Gelukkig slagen wij in Weert erin om de gecontroleerde groei te realiseren. Dat zijn nieuwbouwprojecten als Laarveld en Boswaard, maar ook transformatie (andere invulling geven), zoals bij het voormalige UWV-kantoor (hoek Maaspoort- Emmasingel) of in de oude Rabobank (Wilhelminasingel). Al deze plannen dragen bij aan de groei van het aantal beschikbare woningen.”

In de plannen gaat de gemeente uit van de prognose wat betreft groei van het aantal huishoudens, daarbij rekening houdend met de toename van woningzoekenden in bijzondere doelgroepen zoals bijvoorbeeld statushouders en ouderen met een hulpvraag. Marian Arts: “Dit betekent dat de situatie op de woningmarkt verandert. Er dienen meer sociale huurwoningen te worden gebouwd en er komen steeds meer verplichte toewijzingen aan specifieke doelgroepen vanuit de rijksoverheid.”

Nieuwbouw

Op dit moment worden op veel plekken woningen gerealiseerd. In de eerdergenoemde woonwijk Laarveld wordt er aan de zijde van de Laarderweg volop gebouwd en ondertussen is Laarveld fase 4 (het nog braakliggende gedeelte midden tussen 2 en 3) nagenoeg geheel in gemeentelijk bezit en kan de verkoop van de percelen eind 2024/begin 2025 starten. Hier komen op termijn 340 woningen. Wendy licht toe: “Het voorbereiden en ontwikkelen van bouwplannen duurt gemiddeld zeven jaar. Dat heeft te maken met verwerving van gronden, (bestemmingsplan)procedures en andere wet- en regelgeving, waardoor er steeds meer onderzoeken gedaan moeten worden. Zover moeten we als gemeente ook vooruitdenken om plannen in de toekomst op tijd in uitvoering te hebben. Daarnaast moeten we blijven inspelen op de huidige woonbehoeften, maar ook op die in de toekomst.”                                        

Marian vult aan: “Er is op dit moment veel behoefte aan sociale huur- en starterswoningen. Maar over 20 jaar komen veel eengezinswoningen, die nu nog bewoond worden door 65-plussers, vrij. Deze bewoners willen tegen die tijd naar een appartement verhuizen. Die doorstroming zorgt dan weer voor een kanteling in de noodzakelijke behoefte. Als gemeente wil je ook niet bouwen voor leegstand.”

Kerkdorpen

Naast woningbouw in Weert is er ook volop aandacht voor de ontwikkeling in de kerkdorpen. Zo worden er in Stramproy de komende jaren ruim 80 woningen gebouwd, in Altweerterheide zijn plannen in voorbereiding voor ruim 20 woningen. Ook in Swartbroek, Tungelroy en Laar wordt uitgebreid. Wendy: “Voor de leefbaarheid en verjonging van de kerkdorpen is deze ontwikkeling erg belangrijk. Ook naar de toekomst toe blijven we woningbouwprojecten opstarten in deze dorpen.”

Keent – Moesel

Een groot project dat eraan zit te komen is de wijkontwikkeling van Keent en Moesel. De komende jaren worden beide wijken volop vernieuwd. Wendy: “Ook hierbij wordt gekeken naar wat er nodig is, nu en in de toekomst. Maar we kijken ook naar de identiteit van de wijken die we willen behouden. In de eerste fase van de herontwikkeling worden de flats van Wonen Limburg aan de oostzijde van de Sint Jozefslaan gesloopt, waarna hier nieuwe appartementen worden gebouwd. En dat zijn er straks meer dan er nu staan. Dat bereiken we door niet in drie lagen maar bijvoorbeeld in vier lagen te bouwen. Dit is voor een groot gedeelte sociale woningbouw (eigendom van Wonen Limburg) die door een mix van doelgroepen bewoond gaan worden. Want we willen een brede afspiegeling van de bevolking over de wijk verdelen.” 

Marian vervolgt: “Die mix in doelgroepen willen we ook bij elkaar brengen in de nieuwbouwprojecten op Moesel. Aan de Johan Willem Frisolaan (kruising Zuiderstraat) en op de locatie Zevensprong komen wooncomplexen van vijf lagen. Mensen willen dicht bij de noodzakelijke voorzieningen als winkels, huisartsen e.d. wonen. Een bijkomend effect is het creëren van doorstroming op de woningmarkt. Hiermee komen er woningen vrij die weer beschikbaar zijn voor jongere gezinnen en starters.

Transformeren

Een ander aspect dat de laatste jaren veel woningen opleverde is de zogeheten ‘transformatie’. Een bestaand gebouw (meestal bedrijven of kantoren) verbouwen tot woningen. Mooie voorbeelden hiervan zijn de al eerdergenoemde projecten van de voormalige Rabobank en het UWV-kantoor die getransformeerd zijn tot ‘de Kluis’ en ‘Loft 33’. Hier zijn een kleine honderd appartementen gerealiseerd. Midden in het centrum en toegankelijk voor starters. Marian: “Transformatie is ook juridisch sneller realiseerbaar. Er hoeven geen lastige procedures doorlopen te worden of bestemmingsplannen gewijzigd te worden. Met alleen een omgevingsvergunning kan een initiatiefnemer aan de slag. We zien het ook steeds meer in de winkelstraten. Waar panden lang leeg staan wordt ervoor gekozen om deze te verbouwen tot woningen. Bijvoorbeeld aan de Beekstraat, waar Bristol gevestigd was, komen acht woningen. In de Boermanstraat, in het pand van de Tapijtkoning, komen elf woningen. Ook in de Langstraat en de Maasstraat worden woningen gebouwd in leegstaande winkels. Een positieve ontwikkeling die wij als gemeente graag ondersteunen.” 

De wethouder vult aan: “Een ander bijzonder voorbeeld van herontwikkeling vindt plaats op Leuken. Aan de Beemdenstraat wordt het voormalig vleesverwerkingsbedrijf van Swinnen getransformeerd tot 24 sociale huurwoningen. Dit na een proces van 20 jaar waarbij de omwonenden intensief zijn betrokken. Uiteindelijk heeft de gemeente na onderhandelingen het bedrijf uitgekocht voor ruim 1,5 miljoen euro en een pand aangekocht voor 550 duizend euro. Dit pand wordt herontwikkeld tot de 24 sociale huurwoningen en een ander pand is gekocht door een projectontwikkelaar en wordt gesloopt. Daar komen dan 17 nieuwbouwwoningen. Maar in zulke projecten moeten wel initiatiefnemers of projectontwikkelaars geïnteresseerd zijn. Het mag duidelijk zijn dat de gemeente zelf niet bouwt. Wij stimuleren en faciliteren, maar we bouwen zelf geen woningen.”

Identiteit bewaken

Wendy van Eijk sluit af: ”We zijn blij dat we afgelopen jaar een meer dan gemiddeld aantal woningen hebben kunnen realiseren. Het is belangrijk om die lijn door te trekken. We krijgen daarbij steeds meer te maken met invloeden vanuit de stikstofwet of bijvoorbeeld de spreidingswet vanuit de overheid. Deze geeft aan dat er een plicht voor alle gemeenten is voor het huisvesten van statushouders en asiel-instromers. Dat heeft dan invloed op de plannen en de verdeling. Daarnaast hebben we ook te maken met de druk vanuit Brainport. Door de alsmaar groeiende bedrijven daar krijgt de regio Eindhoven de behoefte aan meer woningen zelf niet meer opgelost en verplaatst de vraag zich steeds meer richting Noord- en Midden-Limburg. Medewerkers van die bedrijven komen hier wel wonen maar niet werken. Als gemeente willen we geen verdringingseffecten voor eigen inwoners. Dus onze ambitie om meer te bouwen dan de prognose voorspelt is een belangrijk en bijna noodzakelijk doel. Daarbij moeten we wel de identiteit van onze stad bewaken. Zo blijft het goed wonen in Weert.”