Al bijna 40 jaar beroepstrompettist op zeer hoog niveau

‘Ook dit jaar helaas wéér geen live-kerstconcert’

Als je op de lagere school al muzikant wilt worden en als je er op je 60e nog steeds plezier aan beleeft, mag je met recht een echte liefhebber genoemd worden. Jos Verspagen uit Weert is er een van het puurste soort. Een muzikant die met plezier repeteert en speelt en daarvan geniet. “Het is toch een voorrecht dat ik dit mag doen”, benoemt hij het oprecht. Een getalenteerde man die het betreurt dat het kerstconcert ook dit jaar alleen via stream te zien is.

Talent

Zijn sfeervolle woning in de Schoolstraat straalt rust uit en de kerstboom verhoogt de sfeer. Ook Jos heeft een soortgelijke rust over zich. Vol passie vertelt hij zijn muzikale levensverhaal. “Ik ben geboren op Groenewoud en heb een zus. Mijn vader werkte bij drukkerij Smeets en mam was huisvrouw. Al op jonge leeftijd wist ik dat muziek een hobby van me zou worden. Mijn opa en oma Verspagen waren eigenaar van Blaakven (met die mooie speeltuin) en daar was ik vaak te vinden. Van potten en pannen maakte ik een drumstel waar ik met de loszittende spijlen uit de stoelen flink op los kon drummen. Toen ik op de lagere school zat, kwam er iemand van harmonie St. Antonius langs om nieuwe leden te werven. Ik wilde dus graag drummer worden, maar mijn moeder dacht daar anders over, die vond het te veel herrie. In hetzelfde Blaakven stond een jukebox, waar op een zondag de plaat van Marty (de toenmalige bekende Nederlandse trompettist) werd opgezet. En ik was gelijk verkocht.”

Spanning

“Uiteindelijk koos ik dus voor trompet en werd lid van de harmonie. Daar bleek al snel dat ik er wel aanleg en talent voor had. Ik kreeg les van Frans van Dooren (overdag accountant en ’s avonds muziekleraar). Na een half jaar mocht ik deelnemen aan mijn eerste concours. Daar moest ik met Henrie Stribos een duet spelen op een groot podium voor een jury. De spanning die ik vooraf in de auto op weg naar dat concours ervaarde, kan ik me nog zo goed herinneren. Dit heb ik later in mijn leven nog heel vaak gevoeld. Een spanning in je hele lijf, twijfel en onzekerheid. Maar wanneer ik eenmaal aan het spelen ben, is het weg. Ik denk dat je die spanning ook nodig hebt om optimaal te presteren.”

Havo en conservatorium

“Op mijn tiende speelde ik al op het hoogste niveau en toen ik 15 was won ik een bekend solistenconcours. Via een aanwezige muziekdeskundige werd in contact gebracht met Willem van der Vliet, hij was docent op het conservatorium en wilde mij graag hebben. Dat heb ik twee jaar gecombineerd met de havo. Door de week naar de Philips van Horne en op zaterdag naar het Utrechts Conservatorium. Daar studeerde ik muzikale praktijk en theorie. Dat waren erg zware jaren. In de tijd stapte ik over van St. Antonius naar de jeugdharmonie van Fried van Dooren en later naar harmonie St.-Joseph 1880. Na mijn havodiploma ben ik verdergegaan op het conservatorium en na twee jaar mocht ik solo ‘voorspelen’ voor een jury die beoordeelt of je verder mag gaan. Ik slaagde met vlag en wimpel en kreeg daardoor al diverse opdrachten in het Hilversumse. Dat was in de tijd – rond 1980 – dat er vijf grote radio-orkesten waren, die met regelmaat trompettisten zochten voor uitvoeringen.”

Topsport

“Muziek veranderde toen van een hobby naar een beroep. Dat was formeel, maar emotioneel bleef het een passie. Zij het dat er beroepsmatig meer spanning bij komt kijken. Spelen op een podium, voor een publiek dat vol verwachting luistert en waar vaak tv -camera’s aanwezig zijn. En dan moet bij klassieke muziek elke noot raak zijn, anders wordt het gehoord. Al dat soort dingen maken dat het voelt als topsport.

In 1983 was er een vacature voor ‘solo-trompet’ bij het Radio Filharmonisch Orkest. Na meerdere ronden werd ik uiteindelijk uit 70 kandidaten gekozen voor deze baan. Ik was dus de eerste trompettist in een supergoed orkest. En die ‘stoel is warm’, waarmee ik wil zeggen ‘de lat ligt erg hoog’. Dat voelde ik in het begin ook zo. Er was een proeftijd van twee jaar en ik wilde het waarmaken. Bij een grote uitvoering in het uitverkochte Concertgebouw in Amsterdam speelden we de symfonie Mahler 5 en het concert zou op TV komen. Deze symfonie begint met een hele rustige trompetsolo die ik als eerste trompettist mocht spelen. Nou, ik kan je zeggen de zenuwen gierden door mijn lijf. Ik ben dat eerste deel ook helemaal kwijt uit mijn geheugen, gewoon een black out. Later op de Tv-beelden zag ik pas hoe goed het gegaan was. De euforie is dan erg groot, heb ik mogen ervaren.”

Over de hele wereld

“Naast dit orkest was ik docent op het conservatorium in Zwolle waar ik jongeren trompetles gaf. Daarnaast is het in ons vak zo dat je buiten je orkest om ook andere opdrachten kunt uitvoeren. Zoals bijvoorbeeld meespelen in de Nederlandse Opera met het Nederlands Philharmonisch Orkest en ook in het Koninklijk Concertgebouw Orkest. Na 15 jaar – in 1998 – werd ik benaderd door het Rotterdams Philharmonisch Orkest en daar musiceer ik nog steeds. In al die jaren hebben we prachtige uitvoeringen over de hele wereld mogen geven. Van de States tot Azië en Zuid-Amerika. Geweldige ervaringen waarbij ik heb gespeeld met de beste dirigenten van de wereld, als Valéry Gergiev, Bernard Haitink, Yannick Nézet- Séguin, Sr. Simon Rattle en tegenwoordig Lahav Shani, een Israëliër die ontzettend goed is. Dirigenten die een groep van 100 muzikanten samenvoegen tot één geheel dat zo zuiver in balans speelt. Een voorrecht om dit te mogen doen. Het voelt zo vaak als een cadeautje. Ook heel bijzonder was dat het orkest met Koningin Beatrix mee mocht op staatsbezoek naar Thailand, waar we meerdere concerten hebben gegeven waar ook de toenmalige koning Bhumibol van Thailand bij aanwezig was.”

Opa

“Enkele jaren geleden ben ik gestopt bij het conservatorium in Zwolle. Dat was steeds moeilijker te combineren, met repetities en optredens. Spelen op hoog niveau vraagt veel, daar moet je ook fysiek voor in orde zijn. Ik heb last van artrose en van mijn onderrug. Daarom heb ik besloten om eerder te stoppen met dit mooie vak dat me heel veel heeft gebracht en waarvoor ik ontzettend dankbaar ben. Ik ben inmiddels opa en het tweede kleinkindje is onderweg. Mijn beide zoons zijn ook muzikaal en spelen gitaar en piano. Hoe mooi is dat?”

Muzikale kerst

“Helaas kan het orkest door de maatregelen vanaf 28 november geen concerten voor publiek meer geven. Dat betekent dat we ook het Kerstconcert moesten cancelen. Daar doen we elk jaar ontzettend veel mensen een plezier mee. Dat geldt natuurlijk niet alleen voor klassieke musici maar voor iedereen die actief is in de culturele sector. Wij spelen voor publiek, dat is onze stimulans en jammer genoeg moeten we elkaar even missen. Maar de techniek biedt de mogelijkheid om de kerstuitvoeringen via livestreams te volgen. Hoewel op afstand zijn we dan toch bij elkaar. Ik wens iedereen dan ook een mooie kerst met als het kan ook mooie muziek!”